Қара шаңырақ – Қазақ­стан Жазушылар одағының жазушы өміріндегі алатын орнының маңызын сол қаламгерден артық ешкім бағалай алмас. Әдет­те мұны тағдырдың жазуы деп қабылдаған да дұрыс шығар. Әлбет­те, маңдайымызға осындай зиялы да ғибрат­ты ғұмыр жазылғанына тәубе етеміз.
Қаршадайымнан кітапқұмар болып өстім, әдебиет­ті, өлеңді жақсы көрдім. «Қазақ әдебиеті», «Социалистік Қазақ­стан», облыстық, аудандық газет­тер, «Жұлдыз», «Жалын» журналы, түрлі орыстілді басылымдар үйге поштамен келіп жататын. Өйткені әкем – Қадырбай Бекетов шаруашылық басқарды, сол шаруашылықтың партия ұйымының хатшысы, коммунист, облыстық депутат болды, көптеген газет-журналға жазылды. Майдың иісі аңқып тұратын басылымдарды пошташының қолынан қуана алып, бір құшақ етіп алып келуші едім үйге. Содан соң, әкем келгенше бәрін қарап, қалағанымды оқып та алушы едім. Қадірәлі көкем – әкемнің інісі Шымкент педагогикалық институтының қазақ әдебиеті мен қазақ тілін оқыту факультетінің студенті, том-том кітаптарын үйге әкеп жинайтын. Ол да менің әдебиетке деген қызығушылығымды, ынтызарлығымды арт­тыра түскен сияқты. Бірде кітаптың қызығына түскенім соншалық, шаршап, үстелдің астында ұйықтап қалыппын. Қас қарайғанға де­йін үй-үйді қарап таппаған соң бүкіл ауыл хабарланып, Боралдай өзенінің бойынан іздеуге кірісіпті. Сол мезет­те мен, бесінші сынып оқушысы Б.Майлиннің «Шұғаның белгісі» кітабын құшақтап үстел астынан ұйқылы-ояу тұрып келе жатқан екенмін…
Мектепте қазақ әдебиетінің мұғалімі, ғаламат ұстаз Шекер Оразымбетов пен тарихшы Төрехан Кенжебаев ағай менің мамандық таңдауыма, осы жазу-сызуға, оның артында ғұмырбақи оқуды мақсат ететін, хикметі ауыр журналист мамандығын таңдауыма зор ықпал ет­ті. Баспасөз бет­терінде – «Қазақ­стан пионері» мен аудандық «Алғабас» газетінде өлеңдерім шығып тұрды. Көкейді тескен көрікті арман ҚазМУ-дың журналистика факультетіне әкеліп түсірді. Маған кепілдеме хат жазып берген жазушы Еркінбек Тұрсынов ағай болатын. Бұл өткен ғасырдың жетпісінші жылдарының соңы болатын. Әдебиет­тің өркендеп, өсіп, гүлденіп жатқан алтын кезеңі еді. Тұңғыш рет кітаптан оқып, жүзін теледидардан көретін, өзім аса құрмет­тейтін, өлеңдерін сүйіп оқитын Фариза Оңғарсынованы, аса үлкен ақын Мәриям Хакімжанова, тұғырлы ақын Тұрсынхан Әбдірахманова, Марфуға Айтхожина, Ақұштап Бақтыгереева, Күләш Ахметова сынды апаларым мен ғаламат жазушы ағаларымыз – Шерхан Мұртаза, Дулат Исабеков, Төлен Әбдіков, Әбіш Кекілбаев, Әбдіжәміл Нұрпейісов, Оралхан Бөкеев, Қалихан Ысқақ, Қабдеш Жұмаділов, Бексұлтан Нұржекеев, Марал Ысқақбаев, сол кез­де аты аспандап тұрған алдаспан ақын ағаларымыз, баспасөз бет­терінен түспей, жақұт жырларымен жұлдыздай жарқ-жұрқ етіп көрініп жататын Тұманбай Молдағалиев, Қадыр Мырзалиев, Сағи Жиенбаев, сыншы Асқар Сүлейменов, Мұхтар Шаханов, Аян Нысаналин, Кеңшілік Мырзабеков, Жарасқан Әбдірашев, Тынышбай Рахимов, Иранбек Оразбаев, Мұхтар Шаханов, Асқар Егеубаев, Рафаэль Ниязбеков, Исраил Сапарбаев және «Қанат қақты» ұжымдық жинақтан көрген талант­ты жастардан Шөмішбай, Тыныштықбек, Серік, Ұлықбек сияқты ағаларымызды Жазушылар одағында, түрлі кез­десу кештерінде көріп, олардың әдебиет, сөз өнері, сөздің киесі жайлы терең ойларын, тағылымды әңгімелерін тыңдайтынбыз.
Алғаш рет топтама өлеңдерімді екінші курста оқып жүргенде, біздің курсқа лекция оқитын ақын әрі ғалым Асқар Егеубаев ағамыз өзі сұрап алып, «Қазақ әдебиеті» газетіне шығарды. Ол кез­де әдебиет газетіне шығу деген көп адамға үлкен арман болатын. Газет­тің беделі қандай десеңізші. Осыдан ке­йін мен студент­тер арасында «ақын қыз» атанып кет­тім.
Өмір жолыма гүл шашып, жолымды ашқан да – тағы әдебиет, қазақтың қара өлеңінің киесі – Жазушылар одағы екен, қазір қарап тұрсам. 1984 жылы университет­ті бітіріп, қолға диплом алып, жолдамамен Түлкібас ауданы «Шамшырақ» газет­інен бір-ақ шықтым. Бас редактор Рүстем ағай жақсы қарсы алды. Қысқасы, сонда мен жылға жуық жұмыс істедім. Көктемге салым, «Облыстық комсомол комитетіненмін», – деп Қасымхан Бегманов хабарласты: «Қазақ­стан Жазушылар одағының ұйым­дастыруымен өтетін республикалық «Жігер» әдеби фестиваліне қатысасың, мамыр айында, дайындал», – деді. Политехникалық институт­тан ҚазМУ-дың жатақханасына келіп, поэзия кештерінде ғажап өлеңдерін оқып жүретін Қасымхан аға ғой, қуанышымда шек жоқ, өзім де ауданға әрең шыдап, сыймай жүргем. Марқұм ғаламат жазушы Мархабат Байғұтов ағамыз екеуінің шешімі екен. Оны да ке­йін білдім.
Жас қаламгерлер арасындағы «Жігер» әдеби фестивалі жоғары деңгейде ұйымдастырылыпты, мерекелік көңіл күй шалқып тұр. Әсем киінген атақты жазушы ағалар мен апаларымыз самаладай болып түгел отыр. Ол тұста Одақ басшысы – Олжас Сүлейменов, мерекені құт­тықтау сөзімен ашты, ақиық ақын ағамыздың қолынан диплом алып, қанат­тандық. Гран При жүлдені жүзден жүйрік шығып, дарынды ақын Бауыржан Жақып «Ұршық» деген өлеңімен жеңіп алды. Төрешілердің алқа төрағасы Әбділда Тәжібаев ағамызды сахна төріне екі жігіт жарқыраған кресломен көтеріп әкеп қойды. Ақындардың ай мүйіз серкесі Әбділда ағамыз қарт­тығына, денсаулығына қарамай, креслода отырып, жұмыс істеп жүргені таңғалдырды, жастарға, жырсүйер қауымға батасын берді. Сол жолы мен әз ағаның батасымен, қасиетіңнен айналайын, қара шаңырақ – Жазушылар одағының киесімен шығар, Қазақ­стан Телерадио корпорациясының Бұқаралық ақпарат­тармен жұмыс және хат­тар бөліміне жұмысқа шақырылдым. Төраға Камал Смайылов өзі қабылдап: «Біздің қыз-жігіт­тер өзіңді қалап, ұсынып отыр, әзірге осында істей тұр, содан соң, Әдеби-жастар бөліміне ауысасың», – деді. Сөйтіп, мен аңсап жүрген ару Алматыма қайта оралдым.
Қазақтың Жер шарында ұлт болып сақталып қалуының өзі – осы ұлт­тық руханият­тың, адам жанының айнасы, адам қиялының шалқардай шексіз жемісі әдебиет­тің арқасы деп білемін. Осындай құны алтыннан да қымбат, қасиет­ті қазынаны дамытып, ұлт­тың ұйысуына, қазақ деген халықтың басқа елдерге танылуына мұрындық болып келе жатқан Қазақ­стан Жазушылар одағының ғасырға жуық уақыт­та атқарған еңбегі ұшан-теңіз, ал шалқары шексіз, ақ айдын әдебиет­тің өркениетке ұмтылған қазақ қоғамындағы маңызы өлшеусіз екені – аксиома.

Баян БЕКЕТОВА,
ақын, халықаралық «Алаш»
әдеби сыйлығының лауреаты,
«Құрмет» орденінің иегері