БАҚЫТ ДЕГЕН – БАЛАЛАРЫҢДЫ МАХАББАТПЕН ӨСІРУ
«Пруст сауалнамасы» vs «Қазақ әдебиеті»
Сауалнама қонағы: ақын Дәурен Берікқажы
– Адамның басты қасиеті не деп ойлайсыз?
– Өзінен басқа адамдардың тағдырына алаңдай білуі.
– Ер-азаматтың басты қасиеті ше?
– Ірілігінде. Бойының емес, әлбетте, болмысының.
– Бақыт деген ұғымды қалай түсінесіз?
– Балаларыңды махаббатпен өсіру деп түсінем. Махаббатты сезінген бала ғана ізгілік дәнін себуге қабілетті.
– Сүйікті әдеби кейіпкеріңіз кім?
– Распэнің Мюнхгаузені («Мюнхгаузеннің бастан кешкендері»), Исабековтың Жасыны («Қарғын» романы), Толстойдың Левины («Анна Каренинадағы»), Муракамидың Тони Такиясы («Тони Такия» әңгімесі).
– Ең басты кемшілігіңіз қандай?
– Әсершілдігім мен сенгіштігім.
– Бос уақытыңызда немен айналысасыз?
– Бірінші кезекте кітап оқимын, одан қалса, фильм қараймын, я музыка тыңдаймын. Аптасына жоқ дегенде бір рет футбол ойнауға тырысам. Астанада болсам, қыстың күндері шаңғы тебемін.
– Өмірге екінші рет келсеңіз, кім болуды қалар едіңіз?
– Емші я дәрігер болар едім.
– Қандай елде өмір сүргіңіз келеді?
– Норвегияда.
– Қандай ерекше қабілетке ие болғыңыз келеді?
– Бәрін тез игеретін және қолға алған жұмысты жылдам іске асыратын қабілетке.
– Қандай сәттерде осалдық танытасыз?
– Ашуға бой алдырғанда.
– «Ғайыпқа сену» дегенді қалай түсінесіз?
– Болмайды деген нәрсеге болады деп қарау. Яғни адам баласы қиянатсыз ойлауды меңгерсе, оның ойлағаны жүзеге аспай қоймайды деп сену.
– Егер өнертапқыш болсаңыз, не нәрсені ойлап табар едіңіз?
– Ірі мегаполистердің ауасын тазартатын құрал мен ұшақ апаттарында жолаушыларды аман сақтап қалатын тетік ойлап табар едім.
– Не нәрседен жиіркенесіз?
– Даңғойлық пен таяздықтан.
– Сіз үшін ең ұнамсыз тарихи тұлға кім?
– Шая Голощекин мен Иосиф Сталин.
– Жиі айтатын қанатты сөзіңіз?
– «Тек қана шындық пен әділетке қызмет еткен адам түбінде жалғыз қалудан қорықпауы керек» (Берсье).
– Көзіңізге жиі жас аласыз ба?
– Ара-тұра болып тұрады.
– Үнемі есіңізде жүретін Абайдың бір сөзі?
– «Адам – бір боқ көтерген боқтың қабы,
Боқтан сасық боласың өлсең-дағы»
– Қазіргі адамдардың бойынан қандай қасиеттер жоғалып барады?
– Кеңдік (кешірімді болу), адалдық, мейірімділік, жауапкершілікті сезіну сынды қасиеттер.
– Біздің заманымыздың мықты ақыны кім? Мықты жазушысы ше?
– Ақындардан – Жанна Елеусіз, Юнна Мориц, Ованес Григорян (2013-те қайтыс болды); жазушылардан – Харуки Мураками мен марқұм Шыңғыс Айтматов.
– Жас қаламгерлердің бойынан қандай артықшылықтар мен кемшіліктерді көріп жүрсіз?
– Артықшылығы – жастығы, кемшілігі – бәріне ұнауға тырысуы мен атаққұмарлығы.