Болашақ президентке бес аманат
Президент сайлауына да санаулы күн қалды. Осы күні әр қазақтың көкейінде «Сайлаудан кейін не болар екен?», «Нендей өзгеріс болар екен?» деген сауал жүр. Осыны негізге алып, біз «Болашақ президентке қандай бес аманат» жүктер едіңіз?» деп, ел ішіне: ақын-жазушылар мен ғалымдарға, белгілі қоғам қайраткерлеріне сұрау салдық. Олар былай десті:
Темірхан Медетбек,
ақын:
Жаңадан сайланатын Президентке арқалатар (егер оны көтеруге күш-қуаты жетсе) аманат жеткілікті. Әрине, ол аманаттар сіздер айтқан бес аманаттан әлдеқайда көп. Дегенмен газет өтінішінен әрі аспайық.
1. Мемлекеттік тіл, яғни, қазақ тілі хақында. Міне, отыз жылға таяп қалды, мемлекеттік тіліміз мемлекеттік деңгейде сөйлей алмай келеді. Қазақ тілі, ең болмаса, ресми тіл болып саналатын орыс тілінің деңгейіне де көтеріле алмай қойды. Соның тасасында ілбіп өмір сүріп келеді. Билік басындағылар шетелдерге барғанда да, ол елдерден келіп кететін делегациялармен де тек ресми тілде сөйлеседі. Бізден басқа бір де бір ел өз тіліне осындай қиянат жасап отырған жоқ. Сондықтан, біздің айтарымыз: мемлекеттік мәселелердің бәрі тек мемлекеттік тілде рәсімделуі керек. Мемлекеттік тіл сонда ғана мемлекеттік тіл болады.
Ақұштап Бақтыгереева,
ақын:
1. Болашақта сайланатын Президент алдымен тыныштық пен ауызбіршілікті нығайтып, ішкі-сыртқы саясатта абыройлы болғанын қалаймын…
Айгүл ІСМАҚОВА,
филолог-ғалым:
1. Тәуелсіздік – басты құндылық болғандықтан, Елбасыдан кейінгі Президент осы басты бағананы қорғау жолында адал қызмет етуі қажет: Бабалардың жері, қазақ тілі мен осыларды қорғайтын қазақтың келешегіне тікелей Президент өзі жауапты екенін сезіну керек…
Қасымхан Бегманов,
ақын:
1. Біздің салт-дәстүрімізге, ұлттық этнографиямызға терең көңіл бөлетін уақыт жетті. Қазіргідей емес, бұдан ары қазып, мемлекеттік мән беріп, ұлттық құндылығымызға бұрылуымыз керек. Онсыз біздің еліміздің болмысы, тарихымыз, ата-дәстүріміздің бәрі құрдымға кетеді. Қазір Түркістан облысында бір ғана салт-дәстүр орталығы бар. Басқа аймақтарда мүлдем жоқ. Мұндай орталықтар басқа да ірі қалаларда бой көтеруі тиіс…
Дүкен Мәсімхан,
ақын:
1. Ашық қоғам.
2. Әділеттілік.
3. Діни саясатты жүйелеу.
4. Мемлекеттік тілді шын мәніндегі мемлекеттік тіл деңгейіне көтеру.
5. Дәрігерлер мен оқытушылардың әлеуметтік жағдайын жақсарту.
Рамазан Стамғазиев,
әнші:
1. Мемлекеттік тілдің мәртебесін көтеру.
2. Сөз бостандығына кепіл болу.
3. Көп балалы аналарға толыққанды жағдай жасау.
4. Жастарды қолдау, жұмыспен қамтамасыз ету.
5. Әбден дендеп кеткен жемқорлықты жою.
Осы мәселелерді шеше алса, біраз жұмыстың басы қайырылар еді.
Ауыт Мұқибек,
ақын:
1. Заңның үстемдігін орнату.
2. Кешенді бағдарлама жасап, шеттегі қазақтарды көшіріп алу.
3. Парламенттік жүйеге көшуді жеделдету…
Шыңғыс Мұқан,
журналист:
1. Саяси модернизация.
2. Экономиканы күрделендіру.
Осы екеуін жүзеге асыра алса, барлық мәселе шешіледі.
Мөлдір Райымбекова,
жас ақын:
1. Медицина саласының әрбір тетігін жалпы халыққа тиімді, қолжетімді етіп оңтайландырса.
2. Қазақ тілінің мемлекеттік тіл ретіндегі мәртебесін көтеруге барынша күш салса…