Таяуда Алматы қаласындағы «Quality» мейрамханасында Еуразия шығармашылық гильдиясының кезекті отырысы өтті. Оған отандық ақын-жазушылармен қоса, шетелдік қаламгерлер келді. Соның бірі – Оңтүстік Африка Республикасынан (ОАР) Алматыға арнайы ат басын бұрған құрметті қонақ – Меган Вернер. Кітабын 16 жасында жазған Меган жиын-шарада көпшілікке «Жетістікке жетудің 7 қадамы» туралы баяндап берді. Басқосу мазмұнды һәм қызғылықты болды. Соның қапталында, кітап тұсаукесерін ұйымдастыруға ұйытқы болған Марат Ахмеджанов атты азаматты әңгімеге тартқан ек.
Марат (Марк) АХМЕДЖАНОВ,
Еуразия шығармашылық гильдиясы Төрағасының орынбасары, әдеби агент әрі баспагер
– Марат мырза, өзіңізді таныстырып өтсеңіз…
– Менің аты-жөнім – Марат Ахмеджанов. Бірақ, сыртта мені көбі Марк деген атпен таниды. Өзім Англия астанасы – Лондон шаһарында тұрамын. Өзбекстанда тудым. Ал, негізінен – «Hertfordshire Press» баспасының директорымын, баспагермін!..
– Баспа ісін меңгерген маман ретінде Сізге бір сұрағым бар. Бүгіндері Иоганн Гутенберг заманын былай қойғанда, уақыттың, қазіргі көзіқарақты оқырманның талғамы мен талап-тілегіне сәйкес кітап шығару алға жылжығаны белгілі. Оқырманды кітап оқуға қалайша тартуға болады?!
– Дәл осы сауал – әр баспагер үшін өзекті. Өйткені, егер ол шығарған өнімді ешкім сатып алмаса, тұтынбаса, оған ешкім қызықпаса, онда істелген іс, төккен тер текке кетпек. Бұл бірден белгілі бір баспаның әлеуметтік-қаржылық жағдайына әсер етері рас. Сондықтан да, мен «кітап өтеді» деген оймен шығаруға тырысамын. Демек, соған сәйкес өнім біріншіден, барлық жағынан сапалы: безендірілуі, қағазы, мазмұны, екіншіден көпшіліктің сұранысына сай болуын қадағалаймын. Бір ұққаным – Батыс баспагерлері осы принципті басшылыққа алады екен.
– Мұнда анықтап алатын бір нәрсе бар секілді. «Көпшіліктің сұранысына сай» дегеніңіз жалпақ жұртқа арналған беллетристикаға жақындау нәрсе емес пе?! Мұнда ортаның интеллектуалды күш-қуатын да есепке алған жөн сияқты. Тарқатып айтсаңыз...
– Әрине, бұл да – басты шарттың бірі. Және, әр елдің оқырманы да әрқилы келеді. Мен бұл жерде Еуропа елдерінің оқырманы турасында айтып тұрмын. Себебі, онда өз кітабыңды тегін тарата салу – өз еңбегіңді бағаламаумен пара-пар дүние.
– Жазылған шығарма бағалануы тиіс дейсіз ғой. Яғни, кітапті басып шығару кезінде баспагер көркемдігімен қатар, экономикалық факторларды да қарастырады ғой, иә?! Мен Сізді дұрыс түсіндім бе?
– Иә! Өйткені, Бізге әр оқырман қымбат!..
– Жалпы, Еуразия шығармашылық гильдиясының басты мақсат-мұраты қандай?
– Мақсатымыз – әдеби байланысты күшейте түсу және әр елдегі қаламгерлердің басын қосу. Қазіргі кезде санап отырсақ, осы гильдияға 50-ге тарта елдің шығармагерлері мүше. Оның ішінде ақын, жазушы, аудармашы, сыншы, драматургтар бар. Күн өткен сайын бұл ұйымның танымалдылығы арта түсіп, соған сай әдеби кеңістік те кеңейіп келеді. Айта кетерлігі – Қазақстанның біршама қаламгерлері гильдиямыздың мүшесі. Ең қуантарлығы – осы!..
– Аталмыш ұйымның мүшелігіне өтудің шарттары нендей?
– Оның аса қиындығы жоқ деп ойлаймын. Әдеби агенттер арқылы Бізбен байланысқа шығасыз-дағы, анкета толтырып, өзіңіз туралы қысқаша мағлұмат беріп, жергілікті ақшамен есептегенде 23000 теңге төлейсіз.
– Жыл сайын ба?
– Иә, жыл сайын.
– Мүшелікке өтудің артықшылықтары қандай?
– Артықшылықтары – көп. Мәселенки, түрлі халықаралық әдеби бәйгелерге қатысу мүмкіндігіне ие болу, гильдияға мүше елдерде өз кітабыңызды, немесе туындыңыздың тұсаукесерін өткізу, шетелмен байланыс орнату деген сияқты…
– Ал, жатын орын мен арғы-бергі ұшып-қонудың жол-пұлын кім көтеріп алады?
– Ол – өзіңізден!.. Біз ұйымдастыру мен авторды таныстыру, насихаттау ісімен айналысамыз.
– Түсінікті! Сұқбатыңызға рақмет!
Блиц-сұқбатты ұйымдастырған: Әлібек БАЙБОЛ.