Бір күні Ғабең телефон соқты.
– Тұр-сын-бек! Ғабит сөйлеген сөзіне дейін бастыртатын бо­лып­ты деген сөзге қалдырма? Ана «Жұлдызда» жарияла­найын деп жатқан сұхбатты бермеңдер дедім. Оның уақыты әлі келер, асықпа?! Сон-ан соң, ес-ің-де бар ма? Үзіліс жа­сап алғаннан кейін бір мәнді сұрақтар қойып едің ғой. Оны қазір жариялауға мүлде қарсымын, сол пленканы маған әкеп берші, дабырлатпа, – деді.
Менің іс-әрекетімнен Ғабеңе жақын жүретін Жайсаңбек Молдағалиев хабардар болатын. М.Әуезов атындағы Әде­биет және өнер институтының кино-фонотека бөлімін­дегі сұхбатты тыңдап алғаннан кейін Жайсаңбек «жинақ шы­ғарайық деп жатырмыз, соған бермекпіз» деп Ғабеңе «бөс­кен» көрінеді. Бұған дейін аудиокассетаның төрт данасын жасап, біреуін институттың қорына, біреуін Ғабеңе, үшіншісін өзіме, төртіншісін университетке береміз деп ойласын деп плен­каның соңғы жағын қиып алып, апарып бердім.
– Осы ғана ма? Ұзақтау сөйлескен едік қой, – деген соң, тыңдатпаққа әрекет жасап едім. – Ө-зім, ө-зім уа-қыт бол-ған-да тың-дай-мын ғой. Рахмет! – деп пленканы алып қалған еді. Қазір музейдің бір экспонаты болып жатқан шығар. Ғабеңе арналған бір видеофильмге бұл сұхба­тымыз­дан үзінді беріліп, атап көрсетілді.
Әлгі сұратып алған бөліктің мәнін сұхбатты оқыған кез­де аңғарасыздар. Біздің кейбір даңғой ақын-жазушылары­м­ыз бен ғалымдарымыз Алаш қозғалысына қатысқандар ақталғаннан кейін Кеңес заманындағылардан ат-тонын ала қа­шып, Сәкен, Сәбит, Тұрар, Нығмет, Әліби сынды ұлы ақын-жазушылар мен қайраткерлерді «құрбандыққа» шалсақ қайтеді деген шолақ ойға беріліп, өздері болмағанмен, өздері «өсіріп» келе жатқан ожар «іні-қарындастарына» мақала жаздырып, күні кеше партияны, кеңесті, соцалистік реализмді мадақтамағандай сыңай танытқылары келеді. Сол сияқты Алаш деген атауды естуден шошитындардың біразы енді Алаш қозғалысына қатысқандарға шаң жұқ­тырғысы келмей шырылдап, зерттеу жасадым деп кеудесін керіп жүргендер де жоқ емес.
Ғабеңнің сол 1974 жылғы сұхбатта айтқан ойларын күні бү­гінге шейін сол қалпында еш өзгеріссіз пайдалануға бола­ды. Сондықтан сұхбат аты «Таланттар туралы толғау» деп аталып, бүгінгі оқушыға жол тартып отыр. Сүбелі ойларға құлақ қойыңыздар.

---

Тұрсынбек Кәкішев: Ғабе! Биыл қа­зақ совет әдебиетінің классиктері Сәкен Сейфуллиннің, Ілияс Жан­сүгі­ров­тің, Бейімбет Майлиннің 80 жыл­дық тойына арналған жиындар өтіп жа­тыр. Жақында университетте Сә­кен­ге арналған жиын өтті. Осы жиында Сә­кеннің әдебиетіміз бен мәде­ние­ті­міз­­дегі, халқымыздың тарихындағы ор­ны жөнінде айтқан бір пікіріңіз бар еді. Сол ойыңызды нақтылай кетсеңіз қай­теді?… Алдымен Сәкеннің даңқын есті­діңіз бе, өзін көрдіңіз бе?
Ғабит Мүсірепов: Алдымен Сә­кен­нің даңқын естідім.1923 жылы күзде Орын­борға рабфакқа оқуға келдім. Орын­бордағы оқу ісіне араласу Сә­кен­нің екінші бір қызметі сияқты екен. Оқу­ға отыз шақты бала келдік, ішіндегі ере­сегі мен. Сәбит рабфакқа бір жыл бұ­рын келіп түскен.Сол отыз шақты ба­ланың бәрі де оқуға қабылданды.Сәбит жыл бұрын рабфакқа түскен соң Сә­кенмен жақындасып кетіпті. Сә­кен­нің Орынбордағы «Деевкая, 5» дей­тін үйінің бір бөлмесінде тұрады екен. Сәбитпен бірге қыс ортасына дейін мен де сол үйде тұрдым. Сәкеннің кі­сілік жаратылысында бір кемшілік жоқ деп ойлаймын.Ол шай үстінде көп әң­гіме айтатын, өзі домбыра шертетін. Сәкеннің шайы деген 2-3 са­ғатқа созылады. Он-он бес кісі Сәкеннің айналасына жи­налар еді. Оның үш-төртеуі Қар­сақ­пайдың, Қарағандының жұмыс­кері, 1912 жылы Лена оқиғасына қа­тынасқан Угар Жәнібеков сияқты, сон­сын өзі оқуға түсіріп, өзі өсіріп ке­­ле жатқан бірталай жұмысшы жас­­тар, ел жастары Сәкеннің үйінде тұра­тын, ал тұрмағандарының өзі де Сәкеннің мойнындағы асыранды балаларындай көп болатын.
Сәкеннің кескініне қарап, оның ақын екеніне сенетін едік. Сәкен 28 жа­сында Совнарком председателі бол­ған ғой. Енді қарасақ, Сәкеннен біз се­гіз жас кіші екенбіз, бірақ сол кезде ол бізге таудай көрінетін.
Т.К.: Сәкеннің сізге тікелей тиген жәр­демі бар ма?
Ғ.М.: Біріншіден, Сәкен мені раб­факқа түсірді. Екіншіден, 1924 жылы партияға түсемін деп арыз бергенімде Сәкен менің рекомендаторым болды. Тағы бір жайды еске алуға болады. Қара­құм деген жерде 30-шы жылы ау­дандардың ортасындағы жер таласы болып, Әліби Жангелдин, Сәкен, мен та­ғы біраз адам сонда бардық. Сол кез­де біз Аралда, бір вагонда тұрдық. Әр­қайсымыздың бөлек купеміз болу­шы еді.
Сәкен бәрімізден ерте тұрып, қы­дырып кетеді. Күнде таңертең Таш­кентке қарай Москва пойызы өтеді. Со­дан газет алып келетін еді. Бір күні Сәкен менің бетіме «Литературная га­зетаны» «оқы» деп тастай берді. Өзі шы­ғып кетті. Газетті жалма-жан алып қара­сам, Маяковский қайтыс болған екен.
Маяковскийдің өліміне Сәкен қат­ты қайғырды. Өзінің де Маяковс­кий­ше жазған кездері бар ғой. Ешкімге ай­тып жарияламаса да Маяковскийді өзі­не арқа тұтатын.
Т.К.:1922 жылдан бастап Сәкен қа­зақ тілін кеңсе тіліне айнал­дыру мәселесін көп көтерді. Ана тілі арқылы халықты өкі­мет ісіне жақындату, сол тіл арқылы елді өр­кен­дету, жеткізу мәсе­ле­сіне Сәкеннің көз­қара­сы қандай еді?
Ғ.М.: Сәкен қа­зақ­тың тілі дегенге қат­ты қарайтын кісі еді. Ол елдің конс­ти­туциясының бірінші пунктінде «Мем­лекеттік тіліміз – қазақ тілі!» деп жазу керек деп сөйлейтін.
Сәкен тілді сөйлесу, жеке қызмет ат­қару үшін керекті нәрсе деп ұғын­байтын. Тілдің өзі көп салалы. Жалғыз әдеб­иет тілі ғана емес, мемлекеттік, яғ­ни кәдуілгі кеңселік тіл, заң тілі, әс­кер тілі, сонымен бірге ауыл шаруа­шы­лық өндірістік дүние жағындағы тілі болуы керек дейтін. Демек, ол тілге, тіл­дің өсуіне мемлекеттік көлемде қа­ра­ған кісі. Онысы кейде өзіне зиян бо­лып жүрді. Кейбіреулер әдейі бұр­малады ғой.
Т.К.: Айтпақшы, осы кезде Би-ағаң қабырға газетінде жарияланған Сіздің «Тулаған толқынданы» оқитын еді ғой. Әлгі «Американ бидайығынан» туып жатқан ойлар ғой.
Ғ.М.: Би-ағаң кызық адам еді.Жазу­шылардың бір түрлі болмай, әр­түрлі болғаны жақсы. Екі Сәкен болса, бір жерге сыймас еді, екеуі қызық та бол­мас еді.
Би-ағаң Сәкенге мүлде ұқсамай­тын. Оның мінезі азырақ тұйықтау деуге келе ме немесе қақ-соқта жұмысы жоқтығына қарап, тұйық көреміз бе, ол өзі кәдуілгі ішінен ойланып, ішімен тексеріп жүретін адам болатын.
Ол кезде мен «Еңбекші қазақта» кор­ректор болып істейтінмін. Оқып жүріп сөйтетінбіз, ақша тауып, күн көру керек. Сол кезде, әйтеуір, Бейім­бет араламаған институт болмайтын.
Бейімбет сол жиналыстарда пре­зидиумға да отырмайды, келгенін де еш­кімге білдіртпейді. Талай жина­лыс­тарда әшейін топтың бір шетінде отыра беретін еді.
Әрбір жиналыста бірдеңе оқыл-май, бірдеңе айтылмай қоймайды ғой студенттер арасында. Соны Бейімбет ертеңіне ұстап алатын сияқты еді ма­ған. Осы Тайырды (Тайыр ҚазИНО дей­тін институтта оқитын) содан тауып алды, білдіңіз бе? Мені рабфак­тан тауып алды.
Т.К.: Бейімбет екеуіңіз бірігіп «Амангелді» пьесасын жаздыңыздар. 1936 жылы «Социалистическая Алма-Ата» дейтін газетте (Қазіргі «Вечерняя Ал­ма-Ата») орысша повесть жазды­ңыз­дар ғой деймін.
Ғ.М.: 32жылы біздің Қазақстанда бір ауыр жылдар болды ғой. Сонда…
Т.К.: Әлгі «Бесеудің хатын» айта­сыз ба?
Ғ.М.: Сол «Бесеудің хатының» ішін­де мен де бармын. Бізді быт-шыт қы­лып, онда-мұнда қуды ғой. Мені ал­ты айға елдегі кемшілікті түзеп кел, жәр­дем бер деп Батпаққара ауданына жіберді.Шолақсай деген жерде Пом­голдын тарысы бар. Сонда Амангелді­нің әйелі қыс бойы, байғұс, түйемен тары тасиды екен. Барарда 120 шақы­рым жерге мініп баратын көрінеді, қай­тарда жаяу келеді түйені жетелеп. Әб­ден қалжыраған екен.
«Қыс бойы тасыдым, үйде ауру кем­пірім бар. Бір жолға қалайын» деп рұқ­сат сұрап келді. Мен енді өлкенің уә­кілімін ғой. Райкомға айтып, босат­тырып бердім.
Сол жолы Амангелдінің әйелімен жо­лығып, жай-күйлерін сұрастырып, Амангелдінің жайын біліп келіп едім. Мен ол кезде пьеса жаза алатын жайым бар деп ойламадым.
Би-ағаңмен өте жақын араласып, достасып кеткен адам едік. Амангелді жөнінде естіген-білгенімді айттым. Өзі де сол Қостанай жігіті ғой, оның да құ­ла­ғында біраз әңгіме бар екен. Сол жылы күзде Амангелді жөнінде пьеса жаздық.
Т.К.: Сол кездегі газеттерде жазыл­ды. Сіз бір жиналыста Бейімбет мә­се­ле­сіне байланысты сөйлеп, «Егер Бейім­бет жау болса, мен де жау шы­ғар­мын» депсіз. Соны тарата баян­дап берсеңіз.
Ғ.М.: Ол – нақты факті. Партия жи­налысында айтылды. Мына Қара Қас­текте күллі әртістер, «Ленфильмнің» адам­дары жаз бойы «Амангелді» филь­мін түсіріп жатқан. Бейімбет соның басы-қасында еді. Бейімбет ұсталардан бір-екі жеті бұрын Мирзоян маған: «Сәкен мен Ілияс ұсталып кетті. Енді, міне, Бейімбет те ұсталайын деп отыр. Ма­териал көп…», – деп қынжыла айт­ты. Сонда мен Мирзояннан: «Онда мы­на фильмді қайтеміз?…», – деп сұ­ра­дым. «Түсіре берсін фильмді. Бір ама­лы табылар, ол фильм керек қой»,–де­ді ол. Айтқандай-ақ, Бейімбетті Қара Қастектен ұстап әкетті ғой.
Оны естіген соң, Жазушылар ода­ғын­да партия жиналысы болды. «Мына Бейімбет ұсталды, Сәкен ұсталды, Бейім­беттің достары бар», – деп, қы­ра­ғылық көрсетіп, атымды атамаса да, тиісе сөйлеп жатыр. Партия жиналы­сын­да айттым: «Бейімбет ұсталыпты, мен де естідім. Бірақ Бейімбет халық жауы емес, Бейімбет халық жауы бол­са, мен де халық жауымын». Бұл менің батырлық істейін деп айтқаным емес, Бейімбеттің тазалығына, қақ-соқпен жұмысы жоқтығына бір жола сенген сөзім.

---

Зерттеуден үнемі қалыспайтын, зерттеген уақытта үлкен бір бөлімді меңгеріп жүрген Кәкішевтің сөздерін бағалы деп санаймын.

Мұхтар Әуезов, көрнекті жазушы,
Қазақ ССР ҒА академигі.

Тұрсынбек Сәкенге қатысты тың деректерге тоқталып қана қоймай, қазақ халқының тірші­лігінде болған үлкен оқиғаларды Сәкен өміріне байланыстыра жазып, біраз шындықтың сырын ашуға талпынған. Мұндай еңбектер бізде көбірек жазылу керек.

Сәбит Мұқанов,
Қазақстанның халық жазушысы,
Қазақ ССР ҒА академигі.

---

Т.К.: Әйтсе де, Ғабе, «Бесеудің ха­ты­ның» ішінде болдыңыз. Одан мы­на оқиға. Бұлар қорқақтың қолынан кел­мейтін іс. Айтпақшы, «Бесеудің ха­ты» Сәкен, Ілияс, Бейімбеттерге қа­лай әсер етті?
Ғ.М.: «Бесеудің хатынан» кейін, Сә­кен маған ерекше көңіл танытты.
Т.К.: Өйткені ол кезде өзі «Қызыл атты» жазып жүрді ғой.
Ғ.М.: «Қызыл атты» Мирзоян кел­ген соң жазды.
Т.К.: Оған дейін де жазды.
Ғ.М.: Бірақ, кейін жарияланды.
Т.К.: Алғашқы тараулары «Ленин­шіл жаста» 32 жылдың күзінде басыл­ды.
Ғ.М.: Солай ма? Әйтеуір біздің сол мә­лімдемемізге Сәкен: «Егер шындық­ты айта алмасақ, жазушы болып не ке­рек, адалын айт, адалынан өлсең ар­маның бар ма?», – деді.
Бейімбет: «Әй, осы бірдемеге ұры­нып қалмасаң жарар еді. Жай белгілі, жағдай қиын», – деді. Ол солай дей­тұ­ғын.
Ал Ілияс мұрны қолағаштай, қаба­ғы қалың, денелі, күлмейтін кісі сияқ­ты болғанымен, іштей юморист, қал­жың­бас болатын.
Ілиястың бір-екі өте қызықты хаты бар еді. Батпаққарада жүргенде сүзек болып ауырып қалдым. Сонда Ілияс­тың «Сен болсаң, курортқа кеттің, елге бара жатырсың. Біз мұнда іштен тынып отыр­мыз. Меніңше, сенің сүзек болып жатқаныңның өзі курорт» деп жазып­ты.
«Бесеудің хатын» Крайкомның бю­ро­сында қарап, бәрі мақтаған бол­ды. «Жақсы қаулы аламыз. Сіздерге көңіл аударамыз, пәлен-түген» деп Го­лощекин сөйлеген.
Бір-екі күннен кейін Ілияс кез болды. «Көңіл аударамыз депті. Құтты бол­сын көңіл аударатыны». Солай сөй­лесетін ол. Маған Ілиястың поэзия­сы қатты ұнайды. Баяғыда «Талпақ танауды» алғаш жазғанымда, Ілиястың «Сары атан төрт табан құмды үйіріп, нан илеген» деген жерлерін ұнатып едім. Тамаша емес пе?! Ол өзі ауылдың, даланың бейнесін жасағанда, ғажап келтіретін.
Т.К.: Ғабе, тағы бір мәселе бар. Ол та­рихқа байланысты. Біздің қазақ әде­бие­тінде шықпай, жарияланбай жат­қан біраз дарындар бар…
Ғ.М.: Мысалы?
Т.К.: Мысалы дейсіз бе? Орыс әде­бие­тінде Иван Буниннің 9 томдығы, Ма­рина Цветаеваның, Гиппиус, Ме­реж­ковский, Бальмонт, тағы басқа­ла­рының кітаптары шықты. Осылардың көбі шетелде өмірін өткізіп, сүйектері сон­да қалған адамдар ғой. Ал енді біз­дің әдебиетімізде де түрлі себеппен әде­би мұрасы халыққа жетпей жатқан тұлғалар бар. Мәселен, Шәкәрімнің, Мағжанның, Жүсіпбек Аймауытовтың шығармаларына бір қозғау салатындай жағдайды ойластырса қайтеді?
Ғ.М.: Оған қозғау салынбай жүрген жоқ. Бір кезде мен Одақта отырғанда Мағ­жан Жұмабаевтың, Жүсіпбек Ай­мауытовтың мәселелерін қойып, тіпті ко­миссия да құрғанбыз. Іріктеп алуға жауап­ты бір редколлегия құрып, түсін­дір­мелерімен, алғысөздерімен бас­қы­мыз келіп еді. Оған жоғары орындар ри­зашылық та берген. Соны енді жү­зеге асыруға келгенде, баяғы өзіміздің тарапымыздан, жазушылардың тара­пынан көлденең тұрушылар көп болды. Яғни жазушыларымыздың бір жағы басамыз десе, енді бір жағы құбыжық көріп, қарсы шықты. Сонымен бөгеліп қалған бір жағдай бар.
Екінші жағдай, сондай жаңа­лық­тың хабарын естіп, соның абырой-ата­ғын ала қояйық деп, осы сіздің КазГУ-дің жігіттері даурықтырып жіберді. Жо­ғарғы жақ бір қаулы алса, солардың де­генімен алғандай етіп көрсетпекке тырысты.
Одан соң Аймауытов туралы бір ша­ла, шикі нәрсе бар. Өзім сенбеймін. Ай­мауытов 1932 жылдары мына Са­рысуда ма, басқа жерде ме, «көтерілің­дер» деп хат жазған дейді. Сол хат біз­дің қолда дейді. Тиісті бір мекеме ай­тады. Сол хаттың көшірмесі мен ау­дармасы бар да, тұпнұсқасы жоқ. Аудармаға қарағанда, тіпті соның хаты болғанда да, кешірілмейтін күнә емес еді. Оны сот ақтады, реабилитация бол­ды. Шындап келгенде, ол хатпен ай­налыстым, сол хатты Аймауытов жаз­ды деп ойламаймын… Жазушылар одағында отырғанда соның тұп­нұс­қасын таптырып ала алмадым.
Т.К.: Фабрикация болуы мүмкін ғой.
Ғ.М.: Солай ма деймін. Өйткені, бір кезде оның көтеріліңдер деп жазған ха­ты бар деп айтқан адамдар соның ізі­менен барып сұрастырғанда, ондай хат жоқ деген еді тиісті орган дейтұғын же­ріміз. Артынан сол хат сонда болып шық­ты. Одан бері неше бастық өзгерді ғой. Сол екі арада фабрикацияда бол­ған шығар, фальсификация да болған шығар деймін. Хаттың тұпнұсқасын көр­сем, мен, мысалы, Аймауытовтың жазуын таныр едім…
Т.К.: Ал Ахмет Байтұрсынов мұра­сы, оқулықтары жөнінде не дейсіз?
Ғ.М.: Бұған ғалымдарымыз қар­сы.
Т.К.: Тілшілердің өздері ме?
Ғ.М.: Тілшілер қарсы. Өйткені, шын­дап алғанда, тілшілердің пай­да­ланып отырған есімдік, етістіктері, не­гізгі терминдердің барлығы Ахметтікі ғой. Ахметтің өзіне қайтарып берсең, оларға не қалады? Сосын, бұл кісінің соңғы жазған кітабы болатын. Оның қолжазбасын өзімнің қолымнан алып кеткен. Кітаптың аты – «Қазақ тілінің теориясы».
Т.К.: Жарық көрмеген бе?
Ғ.М.: Жарық көрмеген. Мен 28 жы­лы күзде Қызылордаға бас редактор бо­­лып келдім. Сонда қолжазба мем­ле­кет­тік қауіпсіздік мекемесінде екен. Со­ның Шығыс бөлімінің бастығы Әб­дірахман Бегишев деген жігітке Сәбит жі­беріпті. Маған дейін баспаның бас ре­дакторы Сәбит қой. Бір күні сол Бе­гишев келіп өзі айтты: «Маған жіберген сондай бір қолжазба бар. Оны шеше ала­тын жайым жоқ, өздеріңе жібе­рейін» деп. Ол менің таныс жігітім емес еді. Телефон соғып, «жіберіңіз» де­дім. Содан олар қолжазбаны әкеліп бер­ді. Қолжазбамен таныстым. Қол­жазба, кәдімгі ғылыми еңбек. Төрт жүз беттен астам. Соны біз басу-баспаудың ама­лын шеше алмай қойдық. Сол кезде Ахмет бір ұсталып шыққан.
Т.К.: Жиырма тоғызыншы жылы ғой…
Ғ.М.: Иә, иә. Сосын, аяғында, ме­нен сол қолжазбаны Сапарбеков сұра­тып алды. Ол сол кезде Крайкомның үгіт-насихат жөніндегі секретары бо­ла­тын. Оқып шығып: «жақсы екен, бі­рақ басуға болмайды» деді. Екі жыл­дан соң Ахмет қайтадан ұсталып кетті ғой. Кейін материалды КГБ қайтарып алды.
Т.К. Ал енді осы мекемеде жатқан ар­хив дүниелері көп. Сәкеннің, Бейім­бет­тің, Ілиястың, тағы басқа да көпте­ген адамдардың дүниелері. Солардың ешқайсысын қайтармайды, соңына тү­сіп көрдім. Жазушылар одағы, мә­дени мекемелер болып, соларды қай­та­ратын жағдай жасауға болмай ма? Біз шаршадық ол тарапқа бара-бара…
Ғ.М. Меніңше, қайтарып алуға бо­лар еді. Ол қолжазбалар, кітаптар не­ге керек оларға. Ғылыми-әдеби қол­жазба ғой, кінәлайтын документ болса, мәселе басқа. Айтып отырмын ғой, Бейімбеттің «Қызыл жалау» рома­нының қолжазбасы сонда, тағы бір пьесасы, либреттосы кетті. Олардың аты менің бір жазғанымда болу керек. Солардың енді ешкімге керегі жоқ, кінәлайтын документ емес, оның үстіне ақталғаннан кейін документ емес, керегі жоқ. Соларды біздің жігіт­терден ізіне түсіп, сұрап алып жүрген кі­сі жоқ қой деймін.

---

Сырт жағынан қарағанда Сәкен жайында бірнеше еңбектер жазылып қалған екен өзі. Соның ішінде сенің «Жизнь замечательных людей» сериясында шыққан кітабың тексеруі піскен еңбек сияқты. Мен көп нәрселерді өте терең ұғынғаныңды байқаймын. «Точная науканың» материалындай жақсы шыққан.

Ғабит Мүсірепов,
Қазақстанның халық жазушысы, Қазақ ССР ҒА академигі,
Социалистік Еңбек Ері.

Тұрсынбек Кәкішев – қазақ әдебиеті тарихының деректері мен фактілерін, әсіресе революция дәуіріндегі әдеби қозғалыстың құпия сырларын ашуға қажет документтерді оқып біліп, көп тексеріп келе жатқан білімді де, ойлы да әдебиетші.

Есмағамбет Ысмайылов,
ҚР Ұлттық ғылым академиясының корреспондент мүшесі, Қазақ КСР-інің еңбек сіңірген ғылым қайраткері.

Тұрсынбекті мен аппақ пейілі ақаусыз, кісілік пен кішілігі бірдей жарасқан аса ірі азамат деп таныдым.

Әбділда Тәжібаев,
Қазақстанның халық жазушысы, филология ғылымының докторы, профессор.

---

1974 жыл, 25 шілде.