Бір түйгенім – мына маңғаз Ға­лам үшін ештеңе таңсық емес екен. Ал кең қолтық, қамқор әрі мейірбан Жер-Ананы да таң қал­дыру тіптен қиын. «Кім келіп, кім кетпеген?!» дер күрсініп. Бірақ та құнарлы то­пы­рақтан өніп-өскен, саналы ғұ­мы­рын ұлтына арнаған ұлыларды Құ­дай да, ел де, қойны-қонышы де­рек-дәйекке толы Тарих-шал да ұмыт қалдырмас деген үміт бар. Сон­дай кісінің бірі – академик, ұс­таз, сыншы, әдебиеттанушы Серік Смайылұлы Қирабаев!.. Серік Қи­ра­баев абайтану, көбеевтану, аймауытовтану, сейфуллинтану, майлинтану іліміне қомақты үлес қос­қан ғалым. Қырандай қырағы сын­шының Жүсіпбек туралы: «Ол әде­биеттанудың, көркем шы­ғар­маны бағалаудың қайшылықты жо­лын көрегендікпен болжап айта ал­ған» деген сөзі өзіне де аса қа­тыс­ты екенін ақсақал аңдамаса ке­рек. Ел еркесі, «сын серісі – Серағаң» – Серік Қирабаев Әуезов, Мұ­қанов, Мүсірепов, Қаратаев, Жа­роков, Орманов, Молдағалиев, Ах­танов, Ысмайылов, Ғабдуллин, Мұ­хамеджанов, Қабдолов, Айтматов секілді алыптардың алдын кө­ріп, батасын алып, кіл мықтылармен аралас-құралас тіршілік кешкен – Ғасырдың досы, сырласы, құрдасы. «Адамды орта қалыптастыратын» әдеті ғой, соғыстан кейінгі ауыр ахуал мен жоқшылық жаңаарқалық ға­лымды ел ісіне ерте араласуына, жиыр­ма бесінде-ақ мектеп оқу­лы­ғын құрастыруына түрткі болған-ды. Бала кезінде аздап өлең жазған Се­рік Смайылұлының ғылымға келуіне Қажым Жұмалиевтің ық­палы аз болмаған секілді. «Тура би­де туған жоқты» ту еткен ғалым ту­ра­шылдығымен сыйлы-тын. Че­ховтың қайбір кейіпкері: «Мен сені­мен бір дәуірде өмір сүргенім үшін ға­на Құдайға алғыс айтамын» де­гендей, Біз де кейін: «Қирабаевтың қо­­лын алғанбыз, Қирабаевпен сұх­бат­­тасқанбыз, Қирабаевты көр­ген­біз!..», – деп мақтана әңгімелеуге не­­гіз болар. Академик аға тұтып сыйласқан Ғабиден Мұстафин турасында: «Оның адамдық мұра­ты­ның биіктігі мен тазалығы, еңбек­қор­лығы мен адамға, өмірге деген түсі­нігі жағынан сирек кездесетін жан еді», – деп сондай бір сүйіс­пен­шілікпен жазуынан-ақ оның адамға де­ген сый-құрметі мен жан-айнасы анық байқалатындай. Айта берсең, академиктің еңбегі ұшан-теңіз. Алай­­да, ерекше атап өтетін нәрсе – Шәкәрім, Ахмет, Міржақып, Мағ­­жан шығармаларын алғаш­қы­лардың бірі боп ақтаңдақтардан ар­шып ап, жинастырып, жариялап, зерттеу ісіне мықтап араласуы. Жал­пы, жады деген дүние – қиын дү­ние. Сер-ағаң «Ләйлі-Мәжнүн», «Ең­лік-Кебек» дастандарын жатқа со­ғады», – деседі жұрт. Ғалым 1988 жы­лы М.О.Әуезов атындағы Әде­биет және өнер институтына директор боп сайланған тұста-ақ анау бір шалғайдағы таланттарды орталық­қа тартып, қанатының астына алып, елге, жерге, руға, жүзге бөлмей, қа­зақ­байшылық деген қара итті қақ бастан пергеніне халық куә. «Алыптар тобы» аталынатын бейресми шо­­­ғырдың ішінен қос академик – Серік Қирабаев пен оның жан жары Әлия Бейсенова да табылатынына еш күмән-күдік жоқ, алайда қазақы қарапайым­дылық деген тағы бар. Өйт­кені, ұлылар өзін ұлымыз деп ешқашан айтпайды екен ғой. Тор­қалы той – тоқсан деген жасыңыз құтты болсын, Ұлы ұстаз!..

Әлібек БАЙБОЛ,
кейінгі толқын өкілі.