ТАРИХТАҒЫ МАНАШ ЖОЛЫ
25 қазан күні ҚР Білім және ғылым министрлігі Ғылым комитетінің Ш.Уәлиханов атындағы Тарих және этнология институты мен әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті көрнекті тарихшы, академик Манаш Қозыбаевтың 85 жасқа толуына орай «Академик М.Қозыбаев және Отан тарихын зерттеудің инновациялық тұжырымдары» атты Республикалық ғылыми-тәжірибелік конференция өткізді.
Ғылыми жиынды белгілі академик Мұрат Жұрынов сөз сөйлеп ашып, Білім және ғылым министрі Ерлан Сағадиевтің құттықтау хатын оқыды. Министрдің құттықтауында: «Академик Манаш Қозыбаев – әйгілі ғалым, көрнекті қоғам қайраткері. Өткен ғасырдың 70-80 жылдарында оның есімі Кеңес елінде үлкен құрметке бөленіп, ұлтымыздың рухани дүниелеріне, отандық тарихтың өркендеуіне, халықтың тарихи санасының қалыптасуына көп еңбек сіңірді» делінген. Мұрат Жұрынов тарих ғылымына өлшеусіз еңбек сіңірген, кең жүректі, дарқан көңілді ағамызды еске алып, осындай конференция өткізіп отырған министрлік ұжымына, отбасына рақметімді айтқым келеді деді. Әйгілі ғалым, көрнекті қоғам және мемлекет қайраткері М.Қозыбаевтың есімі Қазақстан тарихында ерекше құрметті орынға ие. Ол өзінің бар ғұмырында Отандық тарихты зерттеп қана қоймай, өзінің мол еңбектері арқылы қазақ халқының тарихи санасын қайта жаңғырту жолында қыруар іс тындырды. Қазақстанның түкпір-түкпірінен тарихшы ғалымдар жиналған конференцияда көрнекті ғалымның отандық тарих ғылымын дамытудағы ролі мен орны, ғылыми және қоғамдық қызметінің кезеңдері, тарихи зерттеулерді ұйымдастырудағы қызметі, Қазақстан тарихының «ақтаңдақтарын» жоюдағы академик М.Қозыбаевтың үлесі сынды өзекті мәселелер талқыланып, академик М.Қозыбаевтың екі тілде жарық көрген кітаптары мен ғалым туралы кітаптың тұсауы кесілді. Қазақстанның ғылымы мен біліміне, өнері мен мәдениетіне айтулы үлес қосқан ірі тұлғалар туралы «Өнегелі өмір» сериясының кезекті шығарылымы Манаш Қозыбаевқа арналған екен. Конференцияны тарих және этнология институтының директоры, ҚР ҰҒА мүше-корреспонденті Хангелді Әбжанов жүргізіп, «Академик аманаты және «Отан тарихы» атты баяндама жасады. Сонымен қатар, осы институттың ғылыми қызметкері, тарих ғылымының кандидаты Қайдар Алдажұманов «Академик М. Қозыбаев еңбектеріндегі 1941-1945 жылдардағы соғыс тарихы», Л.Гумилев атындағы ЕҰУ-нің факультет деканы, тарих ғылымының докторы, профессер Тілеген Садықов «Астана тарихшыларының Отан тарихын зерттеудегі үлесі» атты баяндамаларын оқыды. 40-қа жуық баяндама оқылған басқосу барысында М.Қозыбаевтың еңбек жолы ғана емес, бүгінгі тарих ғылымындағы көптеген мәселелер талқыланды. Манаш Қозыбаев өмірінің біраз кезеңі әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университетімен тығыз байланысты. ҚазҰУ-дың ректоры Ғалымқайыр Мұтанов: «Манаш Қозыбаев туралы академик Серік Қирабаев: «Қозыбаев та Бекмаханов секілді есімі алтын әріптермен жазылатын тұлғалардың бірі» деп жазған екен. Расында да, Манаш аға Бекмахановтан кейінгі тарих саласына ерекше үлес қосқан тұлғаларымыздың бірі. Егер әрбір азамат өзінің өмір жолын қазақтың дамуына, ұлттың қалыптасуына сарп ететін болса, онда ол қайраткерлік еңбегінің шыңына жеткендігі. Манаш Қозыбаев еліміз тәуелсіздік алған алғашқы жылдары отандық тарихтың дамуына еңбек сіңіре білген үлкен азамат. Қазақ ғылымында ағартушылық қызмет атқарған тұлға. Ұлттың руханияты қандай болу керектігін, ұлттың мәдениеті мен тарихы қандай болуы керектігін зерттеп-зерделеп берген қайраткер десек, артық айтқандық болмас», – дейді. Ал академик Серік Қирабаев: «Менің өмірімде екі адамның бейнесі ерекше есте қалып қойды. Оның бірі – Ермұхан Бекмаханов болса, екіншісі – Манаш Қозыбаев. Екеуінің заманы екі бөлек болса да, тағдыры бір, таңдауы бір. Екеуі де ұлттың тарихын зерттеді. Ұлттың тарихының қалыптасуына үлес қосты. Осы жолда қиындықты да бастан өткерді. Бірақ өз таңдауынан бас тартқан жоқ», – деді.
Бұл конференция білім мен ғылым жолындағы табанды еңбектің бағасын сездіріп қана қоймай, ұлттың болашағы жолында еңбек еткен «ғалымның хаты өлмейтіндігін» тағы бір дәлелдеп берді.