«ТАРИХЫМЫЗДЫ ДЕРЕКТАНУ АРҚЫЛЫ ТАНИЫҚ»
Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университетінде деректанудың негізін қалаушылардың бірі, көрнекті ғалым Қамбар Атабаевтың құрметіне дәстүрлі «Тарихымызды деректану арқылы таниық» атты Қазақстан тарихы пәні бойынша республикалық зияткерлік сайысы өтті.
«Ғалымның хаты, жақсының аты өшпейді» деген қазақтың сөзі Қамбар Махамбетұлына арналғандай. Ол Ұлттық тарихымыздың қайнар көзі деректерді танып-білмей, оларды сыни тұрғыда талдамай шикі түрінде пайдалану тарихты бұрмалауға алып келеді деп жиі айтатын. Деректану ғылымының теориялық-методологиялық негіздерін жетік меңгеріп, Франция, Германия, Австрия, Испания, Ресей мен Украинадағы бұл ғылымның даму бағыттарын зерделей келіп, Қазақстандағы деректану мектебінің қалыптасып, даму ерекшеліктерін зерттеп, негізгі әдістемесін қалыптастырды. Сонау ежелден бүгінге дейінгі әрбір тарихи кезеңдегі пайда болған деректің өзіне тән ерекшелігіне сай пайдалану әдістемесінің формуласын жасап, нақты қолдану жолдарын көрсетті. Деректанудың заңдылықтарын, әдістері мен принциптерін, ішкі және сыртқы сын, деректерді классификациялау, шынайылық деңгейін анықтау мәселесінің бүге-шүгесін келешек кәсіпқой тарихшы мамандарға үйретіп, шәкірттер дайындады.
Профессор Қ.Атабаевтың басшылығымен 1998 жылы 1 қыркүйегінен әл-Фараби атындағы ҚазҰУ қабырғасында Қазақстанда тұңғыш рет «Деректану және тарихнама» кафедрасы жұмыс істей бастады. Бұл кафедрада Мемлекеттік «Мәдени мұра» бағдарламасы аясында ғылыми жобалар іске асырылып, халықаралық және республикалық конференциялар өткізілді. Кафедрадан бакалавр, магистрлер мен аспиранттар, докторлар зерттеулерін сәтті қорғап, түлеп ұшты. Республикалық Ұлттық деректану орталығын ашуға да Қамбар Атабаев себепкер болған еді.
Марқұм профессор Қамбар Атабаевтың шәкірттері т.ғ.к., Қазақстан тарихы кафедрасының доценті Назия Тасилова мен дүниежүзі тарихы, тарихнама және деректану кафедрасының оқытушысы Сәуле Жандыбаева, т.ғ.к., доцент Нұрзипа Алпысбаева сайысты ұйымдастыруға атсалысып, ұстазын ұлықтап, ғалымның артынан қалған өшпес мұрасын жас буынға насихаттады.
Қазақстан тарихы кафедрасының доценті, т.ғ.к.
Н.ТАСИЛОВА.
Дүниежүзі тарихы, тарихнама және деректану кафедрасының доценттері, т.ғ.к.
Г.ЖАКУПОВА,
Н.АЛПЫСБАЕВА.