Биылғы көктемде орын алған табиғи апат – тасқын судың салдарынан Батыс Қазақстан облысының бірнеше ауданында және облыс орталығы Орал қаласында жағдай күрт қиындады. Әрине, билік те һәм халық та қарап қалған жоқ. Өңірде тасқынға тосқын болардай белсенді іс-шаралар қолға алынып, батысқазақстандықтар зардап шеккендерге жан-жақты көмек көрсет­ті. Олардың қатарында мәслихат депутат­тары, меценат­тар, волонтерлік ұйым мүшелері және ерікті халық жасақтары да болды. Бұған қоса өңіріміздегі жоғары және арнаулы оқу орындарының мыңдаған студенті ерікті түрде тасқынға тосқын болуға жұмылды.
Қарғын су қатеріне байланысты Орал қаласындағы университет­тер мен колледж­дер, сондай-ақ мектептер де қашықтан оқыту жүйесіне көшуге мәжбүр болды. Соған қарамастан, студент жастар өңірде қалып, елдік істен шет қалмады. Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университетінің кадастр мамандығы бойынша 3-курс студенті Зейнеп Тілеуғалидың сөзінше, өңірге су басу қаупі төніп тұр деген хабар жеткен бойда университет студент­тері қауіп-қатерге қарсы қауырт қимылды бастап кеткен.
– Тасқын қаупі төнген алғашқы күндерден бастап Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университеті жанындағы «Жәңгір хан ұрпақтары» еріктілер ұйымының мүшелері бір кісідей жұмылып, қолдау көрсетуде аянып қалмады. Жігіт­тер жағы қажет­ті тұрмыстық зат­тарды тасымалдауға, гуманитарлық көмекті қабылдауға жәрдемдесіп, Астана, Шымкент қалаларынан және бауырлас қырғыз елінен келген материалдық көмекті қоймаларға орналастыру жұмыстарының басы-қасында жүрді. Қап­шықтарға құм толтырып, бөгет тұрғызуға атсалысты. Осынау қиын-қыстау сәт­те студент бойжеткендер де қарап қалмады. Жәңгір хан атындағы БҚАТУ-дың жатақханасы эвакуациялық қосын ретінде берілгенде олар үйлері суға кеткен тұрғындарға орын дайындауға жұмылды. Еріктілерді күндіз-түні қолдарынан келгенше ыстық тамақпен қамтамасыз етіп отырды. Эвакуациялық қосынды паналауға мәжбүр болған жұртшылыққа қолайлы жағдай жасап, оларға жан-жақты қолдау көрсетуге тырысты. Кішкентай бүлдіршіндердің көңілін аулау мақсатында түрлі шаралар ұйымдастырып, ата-аналарға бала қарауға көмектесті, – дейді волонтерлік қозғалыстың жетекшісі Зейнеп Әбуғалиқызы.
«Жәңгір хан ұрпақтары» қозғалыс ұйы­мының тағы бір мүшесі, университет­тің 1-курсында оқитын Алмас Есмағамбетов студент атанған күннен бастап еріктілер қатарына қосылған. Қайырымдылық жасаудан талмай жүрген жасөспірім: «Ерікті болу – ерекше іс», – деген пікірде. Өңірімізге нөпір су төніп келетінін естігенде білек сыбана іске кіріскен ол бүгіндері көптің алғысына бөленіп жүр.
– Аз ғана уақыт­тың ішінде көптеген зардап шеккен жанға көмек қолын созып үлгердік. Сөзбен айтқанда, жеңіл болғанымен, іс жүзінде бұл біз үшін өте қиын кезең болды. Қызмет жасағанда бір-бірімізді сөзсіз ұғындық. Әр студент өзіне артылған жауапкершілікті түсініп, адал еңбек ет­ті. Табиғи апат кезінде Қаратөбе ауданына гуманитарлық көмек тасыған кезіміз ерекше есте қалды. Сол уақыт­та бұл ауданның біраз бөлігін су алып жат­ты. Жалғыз баспанасынан айы­рылған тұрғындарды, судың астында қалған елді мекендерді көріп, жүрегіміз езілді. Соған қарамастан, материалдық көмекті аман-есен апарып тапсырдық. Жағдайдың ушығуына байланысты ауданнан келе сала бөгет тұрғызу, жағалау­ды нығайту жұмыстарына кірісіп кет­тік. Бұған қоса студент­тер үйінде жасақталған эвакуациялық қосындағыларға әлі күнге де­йін қолдау көрсетудеміз. Зардап шеккен тұрғындардың тауқыметін жеңілдетіп, тит­тей де болсын пайдамды тигізуді өзімнің азамат­тық парызым деп есептеймін, – дейді Алмас.
Махамбет Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан университетінің ұжымы да белсенді азамат­тық ұстаным көрсетіп, арнайы еріктілер жасағын құрған. Оған 600-ге жуық студент мүше болып, өз еркімен жанашырлық (волонтерлік) қызмет атқарып келеді. Еріктілердің атқарған еңбегін білмек мақсат­та университет­тің студент­тік ректоры Дархан Қуатовты сөзге тарт­тық.
– Күн сайын БҚУ-дың 300 студенті ерікті ретінде ауыспалы режимде жұмыла әрекет ет­ті. Олар Жайық бойындағы ең төменгі нүкте – Курени ауданында және Промбаза, «Жазира» дүкені мен Пучагев көшелерінің арасындағы аумақтарда сөзге келместен тер төкті. Енді біреулері Шымкент, Қызылорда, Алматы сынды қалалардан үзіліссіз келіп жатқан гуманитарлық көмекті жүк көлігінен түсіру, халыққа тарату, азық-түлік пен тұрмыстық керек-жарақтарды жеткізу жұмыстарына белсене қатысты. «Amanat» партиясының ғимаратында орналасқан қоймада «Ассамблея жастары» белсенділерімен бірге тәулік бойы кезекшілікте тұрып, зат­тарды іріктеп, үйлестіріп отырды. Қаламыздағы хайуанат­тар бағына су астында қалу қаупі төнгенде қала басшылығымен, сондай-ақ әскерилермен бірге бірнеше күн бойы сол жерде жұмыс істеді. Университет ректоры Нұрлан Серғалиевтің нұсқаулығымен эвакуациялық қосын ретінде берілген БҚУ-дың №1, 3 жатақханаларына 60 студент бөлініп, олар тазалықты сақтап, ұйымдастыру жұмыстарына қолғабыс болды. Айта берсе, атқарылған жұмыс өте көп. Қиындығы мен машақаты көп болған табиғи апатқа бей-жай қарамаған барша студент ерлік пен елдіктің үлгісін көрсет­ті, – деді Дархан Әнуарбекұлы.
Иә, шынымен де, өңір тұрғындарын әбігерге салған тасқын барша қазақ елін жұдырықтай жұмылдырды. Игі іске араласып, етігімен су кешкендердің қатарында жоғары инженерлік-технологиялық колледжінің 1-курс студенті Асылжан да бар. Казталовтық бозбала ыждағат­тық пен ұйымшылдықтың арқасында талай шаруа тындырылғанын айтады.
– Өзім – білім алып жатқан оқу орнындағы волонтерлер фракциясының және Қазақстан студент­тері альянсының мүшесімін. Колледжде қалыптасқан дәстүр бойынша әр жұма күні еріктілер фракциясының ұйымдастыруымен еңбек ардагерлерлеріне, көмекке мұқтаж зейнеткерлерге, жағдайы төмен отбасыларға барып, қолдан келген көмегімізді көрсетеміз. Аулаларын сыпырып, азық-түлікпен қамтамасыз етеміз. Көпшілікке мәлім, елімізде болған табиғи апат біздің өңірді де айналып өтпеді. Жұртшылықтың басына қиын күн туғанда ЖИТК жастары да жерлестеріміздің ауыртпашылығын бөліспек мақсат­та жанашырлардың сапына қосылдық. Біздің студент­тер тарапынан төтеншеліктермен бірігіп, су тасқынының алдын алу үшін бөгет­тер жасау, қауіп төніп тұрған мекенжай тұрғындарын қауіпсіз жерге көшіру, апат салдарынан зардап шеккен тұрғындарға ел аймақтарының және көршілес елдерден ағылған гуманитарлық көмекті қарсы алып, арнайы орындарға орналастырып, тұрғындарға тарату сықылды жұмыстар атқарылды. Жылдар бойы тірнектеп жинаған дүние-мүлкінен әп-сәт­те айырылған бауырларымыздың қай-қайсысын да көмексіз қалдырмауға жанталастық және өзіміз сияқты қарбалас жұмыс істеп жатқан өзге де студент­терді көріп, өз басым, шынайы сүйсіндім. Болашақтың – жарқын, келешектің – кемел болуы біз сияқты жастардың қолында екенін ұқтым, – дейді бойындағы күш-қайратын жақсылықтың жолына арнаған Асылжан Маратұлы.
Осы колледждің тағы бір студенті Жасболат Исмайл да ұйымшылдығымыз сыналған шақта тасқынды ауыздықтауға өзге еріктілермен иықтаса кірісіп, аяқтай жүріп қызмет еткен. Қаз-қатар құм толы қапшық үйіп, көмекке асыққандардың алдыңғы қатарында жүрген. Бұған қоса ол, ең алдымен, оқу орнының директоры Серік Әлімбековтің, колледж оқытушыларының ке­йінгі буынға өздері бастап үлгі көрсеткенін айтып өт­ті. Ерік-жігері мен жомарт жүрегі үйлесім тапқан, бірінші кезекте елінің қамын жеген осындай патриот жастардың, студент­тердің қатары мұнымен шектелмейді. Еріктілердің жалынды істері көпшілікке жігер бергені сөзсіз. Апат­ты жағдайдың өзінде жас та болса, ерлік пен елдіктің үлгісін көрсете білген жастары бар елдің болашағы жарқын!

Аружан АМАНЖОЛ,
Батыс Қазақстан облысы

Мақсот БЕРГЕН,
Батыс Қазақстан облыстық ардагерлер кеңесінің төрағасы, КСРО Денсаулық сақтау
саласының үздігі, ҚР Денсаулық сақтау саласының құрмет­ті қызметкері:
– Биылғы су тасқыны кезінде Жайық жастары ерекше қажыр-қайрат көрсет­ті. Қазақтың өрімдей қыз-жігіт­тері уақытпен санаспай, өздерінің жағдайының бар-жоғына қарамастан нағыз елжандылықтың ерен үлгісін көрсет­ті. Тіпті кейбір қыздарымыз жігіт­термен бірге құм толы қапшықтарды жағалауларға қалап, тасқынға тосқын болу үшін барын салды. Біздің «Мақсат» медициналық колледжінің студент­тері де құрбы-құрдастарынан қалыспай жанкештілікпен еңбек ет­ті. Колледж жатақханасын үйін су басқан отбасыларға босатып, оларға еліміздің өзге өлке-өңірлерінен келген гуманитарлық көмекті уақтылы үлестіруге және су соратын насос, шағын электр стансасы сықылды техникалық құрал-жабдықтарды да керек жерлерге дереу жеткізуде студент­теріміз зор еңбек сіңірді.
Тасқын мал-жанға бірдей қауіп-қатер төндіргендіктен әр сағат, тіпті әр минут-секунд қымбат еді. Міне, осындай сын сағат­та, қиын шақта жастарымыз абырой биігінен көріне білді. Елжандылығын іс жүзінде көрсете білген жанкешті әрекет­тері үшін Жайық жұрты жастарға дән разы.
Жасай беріңдер, жарқырай беріңдер, айналайындар!