Мәдениеттанушы, әдебиет сыншысы – Құлбек Ергөбек Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың Қалибек Қуанышбаев атындағы Қазақ музыкалық драма театрына арнайы барған қадамын қоштап хат жазды. Үшбу хатында әдебиет сыншысы Президенттің театрға баруы айналасына, үкімет мүшелеріне үлгі болса екен дейді.

Редакция

Сіз жақында Қалибек Қуанышбаев атындағы Қазақ музыкалық драма театрына бардыңыз. Дарынды жас драматург Думан Рамазанның «Жошы хан» пьесасы бойынша қойылған спек­такльді тамашаладыңыз. Жәй барған жоқсыз. Спектакль премьера­сын мемлекеттік мәдени іс-шараға айнал­дырып, театр мәртебесін көтере бардыңыз. Президент қолдаған те­атр­дың шығармашылық қарымын байқайыншы деп, Астанаға арнайы мен де сапар шектім. Маусым жабылыпты. Әдеби орта, жалпы жұртшылық Сіздің театрға келгеніңізді әрқилы бағалап, әртүрлі әңгіме туындатып жатыр екен. Мен орайында өз ойымды айтуды жөн көрдім.
1936 жылы «Қазақ әдебиеті мен өне­рінің Москвада өткен онкүндігі» ке­зінде И.В.Сталин театрға арнайы келіп, ризашылық білдірген. Сталиннің театр­ға келуі – қазақ өнерінің шарықтап өсуіне ықпал етті.
Жұмабай Шаяхметов, Нұртас Оңда­сынов – театрды ерекше қастерлеп өткен тұлғалар. Н.Оңдасынов – Алматыдағы Абай атындағы Опера және балет теат­рын салу идеясының авторы. Театр ғи­мара­тын салу жұмысы басталып, қашан аяқталғанша игілікті істің басы-қасында жүрген зияткер басшы. С.Мұқановтың жары – Мәриям апай Ботажан есімді перзентін Республика басшысы Л.Мирзоянның қатарында отырып, театр­да босанып қала жаздайды. Бұл – Қа­зақс­тан элитасының спектакльді та­машалау үшін театрға тайлы-таяғы қал­май барады деген сөз.
Щепкиннің түлектерін Тал­ды­қор­ғанға бөлінген жерінен, Мәскеуге ар­найы барып, Торғайға бұрып алып кететін Өзбекәлі Жәнібектің Арқалықта репетициясына қатыса жүріп, сазды-драма театр қалыптағанын дүйім жұрт жақсы біледі. Сонда Өзбекәлі Жә­ні­бек небәрі жаңа ашылған (кейін жа­бы­лып қалатын) Торғай облысының қа­тардағы хатшысы ғана. Труппа қашан тарап кеткенше, Өзбекәлі Жәні­бекті «Театрдың атасы» атаудан танған емес. Облыс тараған сәтсіз уақыттың өзінде Өзекең Торғайға арнайы барып, труппамен жолығып (көзіне жас алыпты) уақыт қиындығына қарамай, театрды сақтап қалудың сан тарау жолын ойласқанын әртістер айтып, ақындар жазудайын жазды. Бұл – біз де куә болған, кісіні толқытатын драмалық жайт. «Сіз кімсіз?» деген сұраққа «Өртеніп кеткен театрдың режиссерімін…» – деп сарказммен жауап беретін еді, жарықтық.
Тәуелсіздіктен кейін ұштық-пұштығын да таппай қалған ( дәстүрден шығып қалған) осы игі дәстүрді Сіз жас та, дарынды драматург Думан Рамазан пьесасы бойынша қойылған «Жошы хан» спектаклін (режиссері Болат Ұзақов) тамашалауға Қ.Қуанышбаев музыкалық драма театрына арнайы баруыңызбен қайта жаңғырттыңыз. «Бағаламағанға бақ қонбайды, қуана білмегенге құт қонбайды» (Ә.Кекілбайұлы). Сіздің театрға арнайы барғаныңызды руха­ни ырысқа балап, өнерге жасаған қада­мыңыз­ға бек қуанып, хат жазып отырған жай біздікі!
Сіздің театрға баруыңызды біз қалай түсінуіміз керек?
Бұл – ұлт драматургын, жалпы жазушыларды қолдау!
Бұл – ұлт режиссерін, ұлттық өнерді қолдау!
Бұл – Мәдениетіміздің бәсін асыру!
Бұл – Мәдениетімізді ұлттық өнер дәстүрі аясында тұтастандыруға ықпал ететін моральдық қолдау, рухани демеу!
Ендігі жерде, Сіздің қазақ мәдениетіне деген осы бетбұрысыңыз, айналаңызға, Үкіметке, үкімет мүшелеріне (олардың арасында театрға бармаған, түсініп те тұщынып спектакль көрмеген көрмәдіктер көп болуы әбден мүмкін) үлгі болса екен, жалғасын тапса, дәстүр түзсе екен дейміз!
Билік пен бұқараны жақындататын, біріктіретін құбылыс – Мәдениет!
Ұлт Мәдениетіне жасала бастаған осындай табиғи қатынастар жүрегімізді жылытады. Ризашылық сезімімізді арттырады. Шығармашылық ізгі ойдағы әрбір өнер адамын қанаттандырады. Жас театрды, жас драматургке қоса қолдағаныңызға бек қуанып, қарт қаламгер райында ризашылығымды айтқым келеді.

Құрметпен, мәдениеттанушы,
әде­биет сыншысы –
Құлбек Ергөбек
Түркістан қаласы