---

Жәмәли Диханұлы қазақтың ұлттық спорты мен қазақ өнерін дәріптеу жолында көп жылдар бойы талмай еңбек етіп ке­леді. Оның рекордтар кітабының же­ңім­­­пазы болуы да осы қажырлы ең­бегінің жемісі. Жә­мәли Диханұлы Қытай Ха­лық Республикасымен шекаралас  Дер­білжін ауданы, Күрті ауылында дүниеге кел­ген. 1991-1995 жылдары СУАР пе­да­гогикалық дене шы­нықтыру факультетінде оқып, 1995-1999 жылдары Шаң­хай, Шан-ши қаласында шығыс жекпе-жегі мен цирк өнерінен білімін жетілдірген. Қытай елін­де жүріп спортшы және цирк өнер­па­зы ретінде танылған Жә­мә­ли елге келген соң «Абылай ханның балалық шағы» ту­ралы фильмде Әбілмансұрдың тәрбиешісі Ораздың рөлін сомдады.
Ш.Айманов атындағы киностудия тү­сір­ген «Ақ­сұңқар», «Орындалған арман» ат­ты фильмдерде де каска­дер­лік ойын­дар­ға түсті.

– Жәмәли Диханұлы Алланың берген ерек­ше қа­сие­тінің арқасында жалаңаш де­несіне найза қадайды, велосипедті тісі­мен-ақ тік көтереді, тіпті, тісімен көлік сүй­­рейді, аузымен от бүркіп, пышақтан баспалдақ жа­сап, соның үстімен жалаң-аяқ жүре алады, ол аз де­се­ңіз, ат құла­ғын­да ойнайды. Мұның бәрі қазақтың жа­уын­­герлік өнерінде бар тәсілдер десек ар­тық айтқандық емес. Осындай өнер ие­сін халыққа таныстыру мақ­сатымен осы кешті ұйымдастырып отырмыз.
Концерт барысында спортшы 18 пы­шақ­тан баспал­дақ жасап, оның үстінен жа­лаңаяқ жүріп өтті. Кір тасын қаңбақтай ой­натты. Жәмәли Диханұлының айтуынша, бұл өнерді меңгеруіне әкесі себепші бол­ған. «Менің ал­ғашқы ұстазым – әкем. Ол: «Сенің қанша миллион­да­ған ақшаң бол­са да, мыңғырған малың болса да, олар саған пайда әкелмейді. «Мал бір жұт­тық» дегендей, олар бір демде жоқ бо­лып кетуі мүмкін. Ал бойың­да өнерің бол­са, білімің болса, оны ешкім ұрлап не­месе тартып ала алмайды. Сондықтан бі­лім ал, өнерлі бол. Өнер есіктегі ба­сың­ды төрге сүйрейді», – деп үнемі айтып оты­ратын. Әкемнің өзі де темірден түйін түй­ген ұста болды. Қазіргі кеудеге найза қа­дап көрсетіп жүр­ген нөмірді үйрену үшін бала кезімізде қамыспен жат­ты­ға­тынбыз», – дейді Жәмәли Диханұлы.
Сонымен қатар, Жәмәли Диханұлы «Қа­ра жорға» биін насихаттау мақсатында «Қа­ра жорға» қауымдас­ты­ғын құрды. Моң­ғолия мен Қытай жеріндегі қазақтар ме­­кендеген ауылдарды аралап, бидің та­рихымен танысты. Мұрағаттарды ақ­та­рып, деректер жинады. «Қа­ра жорға» қа­зақтың биі екендігіне дәлелдер кел­тіріп, халық биі туралы кітап жазды. Қа­зақ­тың ұлттық спорты мен өнерін бір-бірі­мен қабыстырып, қатар на­сихаттаған кеш­ке қазақтың зиялы азаматтары мен қа­­тар бірқатар өнер адамдары қатысты.