2017 жылдың 4 шілдесінен 28 тамызына дейінгі аралықта Ә. Қастеев атындағы ҚР Мемлекеттік өнер музейі «Болашақтың энергиясы» атты Бүкілдүниежүзілік ЭКСПО-2017 көрмесіне орайластырылған Қазақстан суретшілерінің үздік туындыларынан тұратын «Мәңгілік дастан» пейзаждық кескіндемесінің экспозициясын ұсынады.

Қазақ кескіндемесінде, оның негізін салушы Ә.Қастеевтің ал­ғашқы тәжірибелерінен бас­тап-ақ табиғаттың әлеммен ара­қа­ты­насын білуге деген та­лап-ниеттері байқалады. Қастеев өз шығар­ма­шылығында пейзаж жанрына ұлттық тәсілмен барған. Оның өзі табиғатпен тығыз байланыс­та болғандықтан, пейзаж ол үшін оның дүниетанымына сәй­кес келді. Ә.Қастеевтің пейзаждары қарапайым да жанға жа­қын. Жаныңды жылытады. «Ше­­жін өзенін» осыған жақсы мы­­сал етуге болады. Ол таби­ғат­тың таза, толық үйлесімінен ша­­быт іздейді.
Ә.Ысмайыловтың шығар­ма­шылық тұлғасының ең жарқын қыр­лары пейзажда көрініс тапты. Ол жүрекке жылы тиетін тұр­­мыстық баяндауды жойқын да адуын табиғатпен ұштас­тыр­ды, сөйтіп ол өнердегі қолға түсе бермейтін синтез жасады. Ыс­майы­ловтың пейзаждары аңызға тұнған ландшафтарға, бейнелі кес­кіндерге құштар. Сонымен қа­тар зор эпикалық айбынмен орын­далған.

Табиғат пен адам Қазақстан сурет­шілерінің туындыларында өзара байланысты. Қазақ даласы – жай ғана нақты бір сарын емес, Ота­нымыздың жалпы симво­ли­ка­лық бейнесі. Ол – рухани, та­ри­хи мәдени сабақтастықтың ұлт­тық символы.
Кенбаевтың «Сұхбат» карти­на­сында Даланың – адам мен таби­ғатты жалпы көрінісі ашық түсті үйлесіммен берілген. Шет­сіз-шексіз дала уақыты да, кеңіс­тігі де шексіз әлемді білдіреді.
Қала және өндірістік пейзаж та­қырыбын А.Черкасский поэ­ти­калық жолмен көтерсе, оны соңынан Н.Таңсықбаев, Г. Чернощеков жалғастырып алып кет­ті. А.Черкасскийдің «Алтын күз» картинасына күннің күй­діре түскен нұрынан жапырақтың жалындаған дақтары терең эмо­ционалдық күй береді. С.Мәм­беев, А.Школьный, Ж.Шәрденов та­биғат бейнесінің символи­ка­лық айқындылығын түс арқылы берді.
Адам баласы – микрокос­мос­тың космографиясы бағдар­ланып, қоршаған ортаны жасайтын да, оны бүлдіретін де бүкіл дүниенің өлшемі іспетті. Тех­но­логиялық инновацияларға ұм­ты­лып, олардың ең жоғары дең­гейде көрініс табуына жету жо­лында ол өзінің табиғи мә­ні­нен айырылуы мүмкін. Адамзат әрекетінің қай жағынан алсаңыз да, тіршіліктің табиғи мәні эволюция­лық процестердің одан әрі дамуы үшін жаңа, сөз жоқ, маңызды технологиялық жетістіктерді енгізіп, пайдалануымен үйлесімі маңызды. Нақ осы концепция музейдің мәдени бағдарламасының негізін құ­райды. Болашақтың энергия­сы­ның өзі Жер ғаламшарының құ­ты болған табиғаты мен сол бай­лықтарды сақтау үшін қа­жет.

Гүлжазира Мұқажанова.