КЕМЕҢГЕРЛІК КӨКЖИЕГІ
«Художественная литература» баспасынан Сауытбек Абдрахмановтың «Корифей» атты кітабы
(М., 2024, –496 бет, 1000 дана) шықты. Кітап артына ұлан-ғайыр, бірегей мұра қалдырған Қазақстанның Еңбек Ері, халық жазушысы Әбіш Кекілбаевтың шығармашылығына арналған.

Ол әдебиеттің барлық жанрларында классикалық шығармалар тудырып, оқырмандарды кемел көркемдікпен, терең ойшылдық дарынымен сүйіндіре баурап, таңырқатты, тарихтың тар жол, тайғақ кешуінде уақыт талабымен саяси тұғырдан табылып, тәуелсіздікті нығайтуға үлкен үлес қосты, халықтың зор құрметіне бөленді. Бұл кітапта аса көрнекті жазушы, публицистің, өнертанушы, саясаттанушы, тарихшы, әдебиеттанушының бірегей қырлары жан-жақты ашылған. Тамаша азаматтығы һәм Ресеймен достас Қазақстанның ірі қоғам қайраткері ретіндегі бейнесі де ілкімді сипатталған.
Кітаптың алғы сөзін Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев жазған.
* * *
«Әйгілі қаламгер, көрнекті мемлекет қайраткері Әбіш Кекілбаевты айрықша атап өткім келеді. Ол – руханият саласында, мемлекеттік қызметте ерекше қолтаңбасын қалдырған біртуар тұлға, классик жазушы.
Мен Әбекеңмен қызметтес болдым, жақын араластым. Әбіш Кекілбайұлы нағыз тау тұлғалы азамат еді. Ол ішкі мәдениеті өте жоғары жан болатын. Ешқашан біреуді біреуге қарсы қоймайтын, бәріне сүйіспеншілікпен қарайтын. Әр аймақтан өзіне сәлем беруге келген азаматтарға есігі қашан да айқара ашық еді.
Онымен тілдескен адамдар рухтанып, қанаттанып шығатын. Әбекең ұсақ-түйек әңгімеге берілмейтін, жалпы адамзатқа ортақ мәселелер туралы ойланып, толғанатын. Бір сөзбен айтсақ, Әбіш Кекілбаев нағыз зиялы адам, кемеңгер тұлға болды».
Бұл сөздерді мен 2024 жылы өткен Ұлттық құрылтайдың үшінші жиынында айтқан едім.
Әбіш Кекілбаев — біздің халқымыздың ұлы перзенті ретінде әлем алдында айқара көрсетуге мүмкіндік беретін тұлғаларымыздың бірі. Қаламгердің сан қырлы шығармашылығы — қазақ рухының асқақ көрінісі.
Жазушының отбасында өскен мен Әбіш Кекілбаевтың есіміне жастай қанық болдым. Шығармаларына да ертерек ден қойдым. Қаламгерлігін ерекше құрметтейтін Әбіш ағамен кейіннен талай жыл Сенатта әріптес болып, етене араластым, ерекше сыйластықта жүрдім. Ол жылдарды осы өмірдегі бір қимас сәттерім деп білемін.
Ұлт руханиятына өлшеусіз үлес қосқан тау тұлғаның есімі, шын мәнінде, қандай құрметке де лайықты. Оның қаламгерлік шеберлігі, қоғамдық-саяси қызметі жан-жақты зерттелуге, сарапталуға, насихатталуға тиіс. Бұл бағытта бірқатар жұмыс жасалып та жатыр.
Ол тұтас «Кекілбаевтану» ғылыми бағытын иеленуге лайықты. Оның мұрасы әркез зерттеушілер назарын аударып отырды. Әбіш Кекілбаев шығармашылығы бойынша кандидаттық, докторлық диссертациялар қорғалды, ол жөнінде көптеген мақалалар жарық көрді. Бұл жарияланымдардың әрқайсысы өзіндік міндет атқарады. Олардың көбіне Кекілбаевтың прозасы арқау болды. Зерттеушілер қаламгерді негізінен жазушы, көркем сөздің зергері ретінде танытты.
Сауытбек Абдрахмановтың кітабы — Әбіш Кекілбаевтың ұлан-ғайыр ойшылдығын кешенді түрде талдаған іргелі еңбек. Бұл кітап кекілбаевтануды жаңа мазмұнмен кеңейтеді, оны шығармашылық рухтың нағыз абызы –корифейі ретінде көрсетеді. Мұнда аса қомақты фактологиялық материалдың негізінде Әбіш Кекілбаевтың өнертанушылық, әдебиеттанушылық, тарихшылық, саясаткерлік, даналық қырлары, оның нағыз энциклопедиялық білімі және академиялық универсализмі жан-жақты ашылған.
Бұған дейін Қазақстан Республикасының әдебиет пен өнер саласындағы Абай атындағы Мемлекеттік сыйлығымен аталған әрі қазірдің өзінде қазақ тілінде бірнеше рет басылып шыққан осынау кітаптың енді орыстілді оқырманның игілігіне айналуы да қуанышты жай.
Еліміздің асыл перзенттерін ардақтау арқылы біздің Отанымыз – Қазақстан Республикасының орнықты даму мен шынайы прогресс жолында алға басуын нық қадаммен жалғастыра беретініне кәміл сенімімізді білдіреміз.
Қасым-Жомарт ТОҚАЕВ,
Қазақстан
Республикасының
Президенті
(«Литературная
газетаның»
26 наурыз — 1 сәуір аралығындағы
№12 санынан
аударылып,
беріліп отыр).