Қазақстандағы этностардың музыкалық мұралары
08.01.2016
1730
0
216384_99104756______________________Белгілі фольклортанушы ғалым Берік Жүсіповтің «Қазақстандағы этностардың музыкалық мұралары» атты музыкалық энциклопедиялық, ғылыми-танымдық еңбегі жарық көрді.

Екі бөлімнен тұратын, үш тілде жа­рық көрген музыкалық антологияға Қазақстанда тұратын жүзден астам этностардың әндері мен аспаптық мұ­ра­ларының таңдаулы үлгілері енген. Халық музыкасы мәйегіндегі елдік рух пен бірлік туын бекем ұстаған Қазақс­тан халқының алуан түрлі руханият нұсқаларын бір арнаға тоғыстырып, ортақ тілге айналдырған бұл басылым ұлттық өнертану саласы бойынша Қа­зақс­танда алғаш рет қолға алынып отыр.
Қазақстан халқының рухани, мә­дени тыныс-тіршілігін тұтас зерттеп, халық шығармашылығы жанрларын терең талдап, әрбір этностың төл музыкасына қатысты деректерді ғылыми ыждағаттылықпен қамтыған мұндай теориялық, танымдық еңбек ғылыми айналымға  алғаш рет түсіп отыр. Басы­лым көпшілікті этностық диас­поралар­дың музыкалық мәдениеті туралы құн­ды мағлұматтармен қам­тамасыз ете отырып, олардың музыка­лық үрдіс­тері­нің алуандығын, соның ішінде ха­лық музыкасының ерекше­ліктерін кеңінен толғайды.
Басылымның бірінші бөлімі халық шығармашылығы жанрларымен та­ныс­тыра отырып, әрбір этнос сазының ­төлту­ма болмысын, өзіндік ерек­ше­лік­терін көрсетеді. Екінші бөлімдегі 28 CD таспаға 330-дай орындаушы мен топ­тар­дың жеткізуінде 100-ден астам этнос­тың  600-дей музыкалық фольк­лорының таңдаулы үлгілері топ­тас­тырылған. Қазақ, орыс және ағыл­шын тілдерінде жазылып, құрас­ты­рылған музыкалық  антология көп­шілік оқыр­ман мен тың­дарманға арналған.
Антологияның авторы әрі құрас­тырушысы Берік Жүсіповтің негізгі мақсаты – оқырман мен тыңдаушыны Қазақстанда тұратын этностық диас­поралардың халық музыкасы үлгіле­рімен таныстыру. Антология өнертану, фольлортану, әдебиеттану, тарих, этнография секілді бірқатар қабырғалы ғылым салаларының деректерін қам­тиды. Басылым жоғарыда аталған кә­сіби сала мамандарына қоса, қара­пайым тыңдарманның  да танымын тең таразылай отырып жасалған. Басылым­ның ғылыми жаңалығының  сонылығы, теориялық арқауының негізділігі, күн­делікті тәжірибе жүзіндегі қажет­тілігі этносаралық мәдени келісімді ны­ғайта түседі.
Этностық мәдениет үлгілерін дамыта түсу, кейбір жоғала бастаған ұлттық  дәстүрлердің маржан үлгілерін қалпына келтіру, қазақстандық этно­мәдени кеңістікті қалыптастыру секілді мәселелер болашақта түбегейлі зер­деленуі тиіс. Жалпы музыка атау­лының ешқандай шекараны білмейтін, жалпыға бірдей түсінікті, ұлтаралық сипаты антология мазмұнынан да анық аңғарылады. Адам баласының қай тілде сөйлеп, қандай сенімді тұты­натындығына қарамастан, музыкалық мәдениет атаулының өзегінде адамға ортақ ізгілікке толы ілкі белгілер бола­ды. Әсіресе, оны түрлі этностардың дәс­түрлі музыкалық  мұраларын қатар қойып тыңдағанда анық байқаймыз. Қарапайым тыңдаушының сан түрлі сазды салыстыра тыңдай отырып, ақыр аяғында бір ғана ұлт әуенін есті­гендей  әсер  алатындығын басылым­ның осы ерекшелігіне жатқызамыз.
ПІКІР ҚОСУ

Ваш адрес email не будет опубликован.

Пікір