Абайдың 10 томдығы әлем тілдерінде
30.07.2020
1652
2

Қазақ елінің мәдени, әдеби, баспа өмірінде тұңғыш рет қазақ халқының ұлы ақыны, данышпан ойшылы, композиторы, өз халқынан ұлт қалыптастыруға жанын салған дана тұлға  –  Абай Құнанбайұлының 175 жылдық мерейтойына арнап «Халықаралық Абай клубы» ақынның 10 томдық толық шығармалар жинағын қазақ, орыс, ағылшын, француз, неміс тілдерінде шығарып тарту жасады.

Ақынның шығармаларын шет елдердің тілдеріне аударған айтулы аудармашылар – жазушы Роллан Сейсенбаевтың әдебиеттегі, өмірдегі  достары. Абайдың өлеңдерін орыс тіліне аударған – орыстың XX ғасырдағы ұлы  ақындарының бірі Юрий Кузнецов.

«Қара сөзін» («Ғақлия») орыс тілінде сөйлеткен – белгілі аудармашы Клара Серікбаева.

Ақынның өлеңдері мен «Қара сөзін» ағылшын тіліне аударған – ағылшынның әйгілі ақыны, аудармашы, тюрколог Ричард МкКейн. Ричард МкКейн ағылшын тіліне түріктің ұлы ақыны Жүніс Емренің, Жалаладдин Румидың, орыстың ұлы ақындары Анна Ахматованың, Борис Пастернактың өлеңдерін аударып, Ұлыбританияның белгілі «Pinguin» баспасынан басып шығарған.

Ақынның өлеңдері мен «Қара сөзін» Гетенің тілінде сөйлеткен қазақ жерінің тумасы, неміс, қазақ, орыс, тілдерін жете меңгерген  неміс қызы Лариса Захарова және алманиялық аудармашы Ханс Фрайтаг. Абайдың өлеңдерін неміс тіліне аударған – белгілі аудармашы, баспагер Лео Кошут.

Абайдың философиялық дүниетанымын өз тілдерінде жеткізу үшін, аудармашылар, әлбетте, қазақ даласының кемеңгер ойшылы көтеріп отырған адами-құқықтық, рухани ой-толғамдарына алдымен өздері қанық болды. Өйткені Абайды толғандырған ойлар – XXI ғасырда да бүкіл адамзат үшін дұрыс шешімін таппай жатқан өзекті мәселелер. Аудармашылардың Абайдай қазақ данасының шыққан жері – ұлылардың табаны тиген киелі топырақты көруге арнайы Жидебайға зиярат қылуға асыққандары сондықтан болар.

Абайдың еңбектерін шет тілдерге алғаш рет аудартқан, кітап қылып басып шығарған Лондондағы Абай үйін ашқан Роллан Сейсенбаев болатын.

Халықаралық Абай үйі тұңғыш рет ақын шығармаларының факсимимле түрін   Түркияда  басып шығаруды жоспарлауда. Осыдан төрт-бес жыл бұрын Абай клубы парсының ұлы ақыны Фирдоусидың «Шахнаме» эпосының қыпшақ тіліндегі аудармасын Ұлыбритания мен Түркия баспаларында басып шығарған болатын.

Абайдың бір томдық таңдамалы шығармалар кітабы Американың «Amazon» баспасында жарық көрмек.

Жинақтың 9-томы «Абай туралы сөз» кітабында әлем елдерінің әйгілі әдебиетшілері, ақын-жазушылары, ғалымдары, дін қайраткерлері Абай бабамыз туралы терең ойларын білдіреді. Бұл Абай әлемінің шалқар кеңдігін, асқақ биіктігін, бүкіл адамзатқа ортақ рухани құндылық екенін көрсетеді.

Мұхтар Әуезовтің «Абай лебі, Абай үні, Абай тынысы – заман тынысы, халық үні. Бүгін ол үн біздің де үнге қосылып, жаңғырып, жаңа өріс алып тұр», – деуі тарихи шындыққа айналуда.

                                      Зарина БАЙМҰСА

 

 

ПІКІРЛЕР2
Аноним 31.07.2020 | 13:03

Ұлы Абайды оқып өскен, әлі оқып келе жатқан және Алла жазса оқи да беретін бір қазақ ұрпағы ретінде оның соңында қалған әдеби-тарихи-мәдени мұрасы 10 (он) томдық көлемінде басылып шықты дегенді оқып таң-тамаша қалып отырмын. Барша қазаққа деп айтайық, белгілі, танылған мұрасының көлемі 2 томдық кітаптан тұрады. Сонда бұл қалған 8 (сегіз) томы қайдан шықты деп жұрт айтпай ма?! Абайдың өз тілінде — туған тілі- қазақ тіліндегі түпнұсқа асыл мұра-шығармаларына шетел тілдеріндегі аудармаларын қосып — барлығын 10-20 том болды деу дүниелік ойға да, адами рухына қиғаш, тіпті қате әрекет емес пе? Бұл, сайып келгенде, кемеңгердің өзі де қақсап айтып кеткен, бүгінде де сан рет сарсылып жазылған қазақтың қанындағы ең жаман деген әдеттері — орынсыз дүние қаржы шашпалық, мақтаншақтық және пайдақұмарлықтың нақты көрінісі болып тұр. Әйтпесе, дүниеде қазақтан басқа ешбір толықққанды ұлт дәрежесіне жеткен ел-жұрт өзінің ең асыл рухани-мәдени мұраларын былай қойғанда, қарапайым қарабайыр дүниелерінің өзін өз халқының қазынасынан (бөджет, казна) қаражат шығарып өзге шет елдердің тіліне (!) аударды, бастырды дегенді естіп те, оқып көрмеппін . Енді, мынадай «ерекше» әрекетті оқыған соң не айтарыңды білмейді екенсіз . Тек, келесісі кім болар екен . . .

Аноним 18.08.2020 | 16:02

Таң қаларлық феномен, Абай шығармалары бәрін қосқанда бір ғана кірпіштей кітап еді. Қазаным туды дейтін Қожанәсірдің ғажабындай екен

ПІКІР ҚОСУ

Ваш адрес email не будет опубликован.

Пікір