Ұрпақ сабақтастығының үзілуіне жол бермеген жөн
24.10.2015
1401
0
936993_945567701_______________
Мадина ОМАРОВА,

жазушы
Әлемдік әдеби аренаға шығу үшін алдымен сол әлемнің сапа-талаптарына төтеп бере алатын, сәйкес келетін әдебиет болу керек. Ал ол үшін қазіргі әлем әдебиетінде қай жанр, қай бағыт, тіпті керек десеңіз, қай стиль өтімді, әлем оқырмандарының талғамы, эрудициясы нені талап етеді, осы тұрғыдан мағлұмат керек. Әдебиет қазір – шоу, бизнес. Сіз көркемдікпен, мағынамен бұл тұңғиықтан малтып шыға алмайсыз. Сондықтан әдебиеттегі заманауи ағымдар мен қойылатын талаптар ЖОО-на арнайы пән ретінде берілуі керек… Сол стандарттарды санасына сіңіріп өскен әлдебір жас жүзден жүйрік, мыңнан тұлпар, қазақ әдебиетін әлем назарына алып шығар.
Содан кейінгі мәселе – қазақ әдебиеті үшін әлем не­менеге керек? Әлемсіз-ақ әдебиетіміз бар, ақын-жазушыларымыз, аудармашыларымыз, ғалымдарымыз жұмыс істеп жатыр. Бір-бірі­мізді танимыз, білеміз, оқимыз. Қайнаған тірлік, былай қарап тұрсаңыз. Дү­ниеге келіп, ба­қиға аттанып дегендей… әлем тұрмақ өзінің қаламгерлерін Қазақстан білмейді. Әдебиетке, жазу-сызуға бейімі бар немесе кәсібі байланыста бол­маса, былайғы жұрттан әдеби процесті сергек бақылап отырған жан жоқ. Бірақ ситуация сағымызды сындыр­мақ емес. Жазып жатырмыз. Қаламымызды тастаған жоқпыз. Сон­дай жағдай. Аздап көңілсіздеу. Бірақ өмір сүруге болады. Біздің мақсат – ұлттық әдебиетті сақ­тап қалу. Ұрпақтар сабақтастығының үзілуіне жол бермеу. Маңдайға жазылған миссия осы.
Ал «измдарды» тану дегенде, бұл жерде бө­тел­кенің ба­сын әдебиеттанушы, сыншы қауымға бұру керек ш­ы­ғар. Жіктеу, салалау, айдар тағу сол кісілердің құзы­рындағы өкілет емес пе. Ал әде­биеттің «қара жұмыс­шы­лары» жазушылар мен ақындар болса, бұл тақырыпты кәсіби түрде алып шыға алмас. Қалай да эмоция басым болып кетіп жатады. Әдетте.
Әдеби процесті жасанды түрде, жоспарлы жолмен өз­герту қиын, бірақ әрине, мүмкін. Де­генмен, бұл жұ­мысты қолға алып, ондай нау­қанды бастап жіберуге құл­шынып отырған топ­тар да, құрылымдар да көрінбейді. Әде­биет идео­логия құралы болудан қалғалы, алабөтен еш­кімді қызықтырмайтын да болды. Бақы­тымызға орай. Әдебиетке жарнама керек, кітап шығару керек, шыққан кітаптарды талқылау, бағалау керек. Сапа стан­дарттарын белгілеу, талап ету керек. Бір сөзбен айт­қанда, бұл сала­ға да модернизация, реформа керек. Бая­ғыда өткен бір әпкеміз «Ондай байды бізге кім бе­ріп­ті» дейді екен. Сол сияқты, бұның барлығы айты­лып ке­ле жатқан нәрселер ғой, тек өзгеріп жат­қан еш нәрсе жоқ. Әзірге!..
ПІКІР ҚОСУ

Ваш адрес email не будет опубликован.

Пікір