Қазіргі уақытта әлемде радикалды және экстремистік идеологиялардың таралуы жастардың арасындағы ең күрделі мәселелердің бірі болып табылады. Әлеуметтік желілер мен интернет алаңдары арқылы жастар арасында радикалдық идеялардың таралуы қоғамның қауіпсіздігіне үлкен қауіп төндіреді. Бұл жағдайда білім беру жүйесі мен қоғамдық санаға әсер ететін барлық факторлар жат идеологиялардың таралуына қарсы тұру үшін маңызды құралға айналады.

Жат идеологиямен күресудің ең тиімді әдісі – жастарға дұрыс білім беру, олардың ой-санасын кеңейту және діни сауаттылығын арттыру болып табылады. Білім тек академиялық оқумен шектелмейді, ол жеке тұлғаның дүниетанымын қалыптастыру, қоғамға қызмет етуге деген жауапкершілік сезімін дамыту үшін маңызды құрал болып табылады. Жат идеологиялар жастардың рухани және моральдық құндылықтарына теріс әсер етіп, оларды дәстүрлі құндылықтардан алыстатады. Сондықтан білім беру арқылы жастарға дұрыс бағыт-бағдар беріп, оларды теріс ақпараттар мен теріс әсерлерден қорғау аса маңызды. Қазіргі заманғы білім жүйесі мен ақпараттық кеңістікте жастардың ойлау қабілетін дұрыс бағытта қалыптастыру үшін имамдар мен ұстаздар ерекше роль атқарады. Олар жастардың діни және моральдық білімін арттыру, радикалды идеологиялардың зиянды екенін түсіндіру арқылы қоғамдағы жастарды радикализмнен сақтандыруға үлес қосады. Әсіресе, дәстүрлі исламның негіздерін дұрыс түсіну, оның бейбітшілікке және адамзаттың өзара түсіністік пен сыйластыққа негізделген қағидаттарын меңгеру осы жұмыстардың маңызды аспектілері болып табылады.

Жат идеологиялар жастардың санасына теріс әсер етеді, өйткені олар нақты тарихи және діни контекстен тыс түсіндіріледі. Сондықтан діни білім беру жүйесі дәстүрлі исламды түсінуді және исламның бейбітшілік пен тыныштыққа негізделген құндылықтарын жастарға жеткізуді басты мақсат етуі тиіс. Діни білімнің жоғары деңгейі жастардың радикализмге қарсы иммунитетін арттырады, себебі олар өздерінің діни көзқарастарын терең түсініп, шатасулардан қорғану қабілетін дамытады. Діни сауаттылық дегеніміз – тек Құран мен хадистерді оқып қана қоймай, сонымен бірге олардың мәнін терең түсіну және күнделікті өмірде қолдана білу. Исламның негізгі қағидалары жастарға дұрыс бағыт-бағдар беру үшін өте маңызды. Дәстүрлі исламның бейбітшілікке, әділеттілікке және өзара құрметке негізделген жолы жастардың санасын қалыптастыруда жетекші рөл атқарады. Діни білімнің жеткілікті деңгейде болуы жастарға радикалды ағымдардың, әсіресе, интернетте тарайтын теріс идеологиялардың әсерінен қорғануға көмектеседі.

Ақпараттық кеңістік жастар үшін білім алудың негізгі алаңы болып табылады. Алайда, интернет пен әлеуметтік желілерде радикализм мен экстремизмге бағытталған ақпараттар да кеңінен таралуда. Осы себепті ақпараттық білім беру ерекше маңызға ие. Жастарға интернет кеңістігіндегі ақпараттарды дұрыс саралап, өздерінің діни және моральдық құндылықтарын сақтай отырып, қауіпсіз ақпаратты қабылдай білуі маңызды. Бұл ретте білім беру процесінде жастардың ақпараттық сауаттылығы да маңызды рөл атқарады. Олар тек діни білім алып қана қоймай, сонымен қатар ақпаратты фильтірлеу және дұрыс қабылдау қабілетін де дамытулары қажет. Бұл тұрғыда имамдар мен ұстаздардың жұмысы жастарға тек діни білім беру ғана емес, олардың ақпараттық кеңістікте дұрыс әрекет ету дағдыларын қалыптастыру болып табылады. Жастар интернетте кездесетін әртүрлі экстремистік мазмұнға қатысты өз көзқарасын дұрыс қалыптастыруы керек. Бұл білім мен тәрбиенің нәтижесінде ғана мүмкін болады. Ақпараттық кеңістіктегі жат ағымдар мен радикалды идеологияларды анықтау және олардан сақтану үшін жастарға дұрыс білім мен тәрбие беру қажет. Жат идеологиялармен күресуде дәстүрлі құндылықтарды дәріптеу өте маңызды. Дәстүрлі құндылықтар қоғамның тұрақтылығы мен үйлесімділігін қамтамасыз етеді. Қазақстанның қоғамы үшін маңызды құндылықтар қатарында ұлттық бірлік, толеранттылық, адамгершілік және өзара сыйластық тұр. Жастарға дәстүрлі құндылықтар туралы білім беру олардың моральдық негіздерін нығайтып, радикалды идеологиялардың ықпалынан қорғауға көмектеседі.

Жастарды тәрбиелеу тек білім берумен ғана шектелмейді, олардың бойында рухани-мәдени және моральдық құндылықтарды қалыптастыру да қажет. Ислам дінінің құндылықтары, сондай-ақ қазақ халқының ғасырлар бойғы дәстүрлері, олардың бойында жоғары адамгершілік қасиеттерін қалыптастыруға мүмкіндік береді. Қазіргі имамдар мен ұстаздар жастарға осы құндылықтарды жеткізе отырып, олардың санасында радикализмнің орнына бейбітшілік пен келісім ұғымдарын қалыптастырады.

Әрбір мемлекет өз тарихына, дәстүрлеріне және мәдениетіне сәйкес жастарға білім беру жүйесін дамытуда. Қазақстан да осы тұрғыда өзінің мәдени және діни ерекшеліктеріне сәйкес білім беру бағдарламаларын жасауға көңіл бөледі. Бұл жүйе тек еліміздің ішіндегі жағдайды жақсартуға ғана емес, сонымен қатар халықаралық деңгейде радикализммен күресуге ықпал етеді.

Қазақстанның діни және білім беру жүйесіндегі өзгерістер осы бағытта оң нәтижелер беруде. Әлемдегі көптеген елдерде жат идеологиямен күресте білімнің маңызды рөлі мойындалуда. Бұл тәжірибе Қазақстанда да іске асырылады. Елдің діни мекемелері мен білім беру ұйымдары жастарды радикализмнен сақтандыруда өзара ынтымақтастық орнатуда. Сонымен қатар, халықаралық қауымдастықтың тәжірибесін пайдалану, мысалы, ислам елдеріндегі радикализмге қарсы бағдарламалар мен жобаларды жүзеге асыру Қазақстан үшін өте маңызды. Жат идеологиямен күресудің басты құралы – білім беру жүйесінің дамуы. Бұл салада Қазақстанда да бірқатар шаралар жүзеге асырылуда. Имамдар мен ұстаздар діни білімді ғана емес, жалпы әлемдік және ұлттық құндылықтарды насихаттайтын бағдарлама аясында жұмыс істейді. Олардың мақсаты – жастарға дәстүрлі ислам мен рухани құндылықтарды насихаттай отырып, оларды экстремистік және радикалды көзқарастардан аулақ ұстау. Білім беру жүйесі арқылы жастардың бойында ақпараттық сауаттылықты қалыптастыру және оларды дұрыс өмірлік ұстанымдармен қаруландыру арқылы жат идеологиялармен күрес жүргізіледі.

Қорыта айтқанда, жат идеологиямен күрестегі білімнің рөлі зор. Бұл күресте діни сауаттылық, ақпараттық білім, дәстүрлі құндылықтар мен қоғамдық тәрбие үлкен маңызға ие. Жастарды радикализмнен сақтау үшін білім беру жүйесі мен қоғамның әрбір мүшесі белсенді атсалысуы керек.