АҚЫННЫҢ АРҒЫМАҚ  ДӘУІРІ
20.05.2016
1509
0

SulejmenovОлжас Сүлейменов жасындай жарқ етіп, әдебиет әлеміне келгелі тұп-тура елу бес жыл болды.

Ғарышқа алғаш адам ұшқан 1961 жыл­дың сәуірі адамзат ғұмырна­ма­сын­да жаңа дәуірдің ғана емес, тарихқа алпысыншы жылғылар деген айбынды, айдынды атпен  еркін енген асау толқын­ның атақты өкілі Сүлейменов Ол­жас есімді 25 жасар ақынның да томағасын қалай сыпыр­ғаны ел есін­де, тарих жадында. Тұяғы­ның дүбірі алыс­тан жетіп, алысқа кетер ақынның бү­гінгі арғымақ  дәуі­ріне бастау болған сол сәулелі сәуір­ден бері де тұп-тура елу бес жыл өтті.

Халқымыз «елу жылда – ел жаңа, жүз жылда – қазан» дейді. Елу жыл ішін­­­­­де жұмыр бас пенделердің мәң­гілік ме­­кені болған қара жер адам таны­ғы­сыз­дай өзгерді. Күні кеше ғана іргесі шай­қалмастай көрінген «алтыншы им­пе­рия» тұрлаулы тарихтың еншісіне ай­на­лып, екі ғасыр тоғы­сында әлемнің сая­си картасына жаңа атаулар енді. Адам­зат баласын алаң көңіл еткен тарихи дүмпулер, аймақ­тық қақтығыстар мо­лайып, құндылық атау­лының ең ұлы­сы – сөз өнері де жаңа дәуірдің алуан түрлі сын-сы­нақ­тарын көре бастады.

Оқырман қатары азайғанымен сөз өне­рінің өрісін кеңейтуге ұмтылушылар саны кемімеген бүгінгідей аламаны қа­лың заманда көркем сөздің туын жық­пай, биік  ұстау қолына  қалам алған әр­­бір жазушыға қалай сын болса, әде­­­биетінің тағдыр-талайын ойлап, ұлты­ның рухани тұтастығын толғаған елге де, ел тіз­гі­нін ұстаған азаматтарға да солай сын.

Өйткені…

Әдебиет – елдің кескіні, ұлттың ұлы қа­зынасы.

Олжас – өзгерген заманда өзгермей ғұ­мыр кешіп келе жатқан сол әдебиет есім­ді ел кескіні мен мінезін танытар ғажайып әлемнің қайыпберен мі­незді қай­сар өкілі, Алаш жұртының ой­лау па­раметрлерінің мүмкіндігін ал­ты құр­лық­қа еркін танытқан, ойы мен сөзі ер үстінен түспеген ұлттың ке­меңгер бітімді перзенттерінің бірі, бі­ре­гейі!

Ол – халқының ары мен ожданын, жі­­гері мен намысын арқалап, Тәңір бұйыртқан ақындық дарыны мен қайрат­кер­лік қарымын өзінің туған елі­не, жұр­­тына қалтқысыз арнаудан еш жа­ңыл­­маған, арын, иманын тұмар қып түй­ген тұғырлы тұлға.

Ол – құбылыс!

Ол – жиырмасыншы ғасыр тұсауын кес­кен ұлт феномені!

Иә…

Олжас шығармаларын орыс тілінде жа­зады.

Бірақ…

Тұлға табиғатына байыппен қарап, ба­рынша тереңірек үңілген зерделі жан оның жаны, рухы, болмысы Қазақ еке­ніне еш шүбә келтірмейді. Ол­жастың орыс­шасынан жусанды да­ла мен бетегелі бел­дің, төрт түлігін өр­гізіп, ондаған ға­сыр­лар бойына ұрпақ өсіріп, өзінің ұлт­тық бітімін сақтаған сайын сахараның иісі аңқып тұрады. Сары даланың са­ғы­мын кешкен ақын қиялына қанат біткен сәт­терде жер-жаһанды кезуі заңды. Со­ның өзінде ақынның мына он сегіз мың ға­лам­ның  жұмбағы мен сырын  ар­қа­ла­­ған кие­сі де, иесі де ұлы Жарату­шы бол­ған. Жер хақындағы толғаны­сынан қа­зақы мі­незді аңғармау мүмкін емес.

«Кружись, айналайын. Земля моя!

Как никто

Я сегодня тебя понимаю.

Все болезни твои

на себя принимаю.

Я кочую, кружусь по дорогам твоим…», – деген жолдардағы далалық дүниета­ным­ның саумал самалындай есіп тұр­ған жал­ғыз «айналайын» сөзінің өзі неге тұ­рады?! «Арғымағы» ондаған ға­сыр­­лар­ға жалын сүйгізіп, Тәуелсіз жұр­тымызға – Ұлы  Дала Еліне рух бер­ген «Шығыстың шұғылалы шағы»; за­мана, дәуірлер соқпағынан бағыт түзеп, бағдар іздеген, «Қыш кітабы», «Аз и Я»-сы, «Адамға та­бын, жер ендісі!»; ұрпақ, ұлт ойына қа­нат біті­рер, тамыры  тым тереңде жат­қан түр­кілік дәуірлерді ұйқысынан оятар «Мың бір сөзі» – берісі – ұлттық әде­­­­биеттің, әрісі – адамзат өркениетінің қа­­зынасын молайтар құндылықтар са­на­тынан екені айдан анық.

Қара орман қазақ пен аламаны қою Алаш мәдениетін әлемдік абы­рой­дың ас­қарына көтерген, жалынды сөзімен жүрек­терге от өрген, «Махамбеттен қа­лып қойған бір тамшы, мен бейбақ Хафиз болып тусамшы» деп,  өз шығарма­лары­мен өркениет дүние­сіне кең өріс аш­қан Олжас Сүлей­менов­тің ұлт мәде­ние­ті мен ұлт әдебиетіндегі ор­ны, абыройы мен беделі ерекше еке­нін уақыт дей­тін ұлы сыншы дәлелдеп отыр.

Ақынның отандық әдебиетті да­мытуға  қосқан  айырықша үлесін, сон­дай-ақ, бейбітшілік пен азаматтық ке­лісім­ді нығайтуға  бағытталған  белсенді қо­ғамдық  қызметін  жоғары  бағалай оты­рып, Ел Президенті өз пәрменімен Олжас Омарұлы Сүлейменовке «Қазақ­станның Еңбек  Ері»  атағын беру  туралы  Жарлыққа қол қоюы біздерді – руханият әлемінің қайраткерлерін, әсіресе қа­лам­герлер қауымын зор қуаныш се­зіміне бөледі.

Елбасы сенімі – ел сенімі!

Елбасы құрметі – ел құрметі!

Сайып келгенде, бұл – ұлт руханиятына, ұлт әдебиетіне көрсетілген сенім мен құрметтің нышаны!

Алаш әдебиетін айдынға бастар аға­лық кезеңі құтты болсын!

Мерейіңіз үстем болсын, Олжеке!

Құрметпен,
Сенатор, Қазақстан Жазушылар одағы
Басқармасының Төрағасы
Нұрлан ОРАЗАЛИН.
18 мамыр, 2016 жыл.

 

ПІКІР ҚОСУ

Ваш адрес email не будет опубликован.

Пікір