Әр елдің, әр халықтың әрісі тереңнен тартар қалыптасу, даму, жетілу өркениетіне лайық өз тарихы бар. Соны зерттейтін де, зерделейтін де көкірегіне ұлттық рух ұялаған тарихшылар қауымы. Жүрегі «елім» деп соққан осындай нағыз тұлғалы тарихшыларымыз­дың бірі – Талас Омарбеков. Ұлт тарихын шаң басқан мұрағат­тар­да сақталған деректік һәм дәйектік құжат­тар арқылы шежірелей жүріп, өз мектебін қалыптастырған да осы ғалым. Ол сол мектеп аясында Қазақ тарихына жаңа көзқарас пен барлау жасап, тарих пен тарихнаманы заманауи тұжырымдар негізінде байытуға баса назар аударды. Уақыт ағымына ілесіп, ғылымға да, ұстаздық ұлағатқа да ерекше ден қойды.

Елбасы Н.Ә.Назарбаев: «Ұлы тұл­­ғаларды білмейінше, бірде-бір дәуірді дұрыстап тану мүмкін емес. Адам тарихының айнасынан біз та­рих көшінің жүрісін ғана аңдап қой­маймыз, оның рухын, тынысын се­зінеміз. Сондықтан да халқы мен елі­нің алдындағы өздерінің пер­зент­тік парызын айқын да анық тү­сінген, қандай қиын-қыстау жағ­дай­да да оны адал орындаудан жал­тар­маған адамдар қай дәуірде өмір сүр­се де, дүйім жұртының нағыз аза­маты болып қала бермек. Тарих­тың қай кезеңінде болсын олар өз ұлтының бетке ұстар мақтанышы бо­лып келген», – деп тарихи зерт­теу­лерге сара жол ашып берді. Осы ба­ғытты ертерек тұтынғандардың да бірегейі – тарихшы Талас Омар­беков. Халықты азаттық жолындағы күрес­ке бастаған ұлт батырлары, би­леушілері, би-шешендері, зия­лы­лар, көш басында тұрған аса ірі саяси жетекшілер Т.Омарбеков қа­ламынан тыс қалған емес. Ұлт та­рихын орнықтыруға тікелей үлес қо­са отырып, жаңаша талғам, тәуел­сіз ел көзқарасы негізінде ұр­пақ та­ны­мына лайық бағытты қай­та қа­рас­тыруға өзі ұйытқы бола жү­ріп, қан­шама ғылыми зерттеу ең­­­бектерін дүниеге әкелді. Бұл биікке көтерілу талғампаз ғалымның алдынан шыға қал­ған даңғайыр даңғал емес еді.
Бүгінгі таңдағы тарих, ар­хео­ло­гия және этнология факультетінің маң­дайалды ұстаздарының бірі де Т.Омарбеков. Мектептен кейін жо­ға­ры оқу ордасын үздік тәмам­да­ған ол «ғылым» атты әлемге сол жыл­дары-ақ тұтас бет бұрған еді. Абай атындағы ҚазПИ сынды ұлт ұлы­лары жинақталған оқу ордасы оның ұстаздық жолын айқындап бер­се, «инемен құдық қазғандай» аса қиын ғылым жолына жасөскінді итер­мелеген бойына ана сүтімен да­рыған таланты еді. «Еңбек – бә­рін де жеңбек» қағидаcын берік ұс­тан­ған жас ұстаз болашағына ал­дын-ала бағдар жасауды да ұмыт­пады. Ілгергі мақсатына жетуі үшін ізденімпаздықпен қоса қа­жы­мас қайсарлық қажет екенін де ес­тен шығармады. Ұлт тарихын тың­ғы­­лықты жасау үшін көзмайын тауы­са оқу, сол оқығаннан алған нәр­ді ел-жұртқа жеткізу қажет­тігін түсін­ді. Күндіз-түні отырып ақ­тарған архив қойнауындағы ай­ғақтауға тыйым салынған құ­жат­тар­ды жа­риялап, ғылыми айналымға қосу­ға ұмтылды. Сөйте жүріп Қа­зақ­стан тарихының «ақтаңдақ» бет­терін ашып, шындықты кеңестік билік­тен қаймықпастан жариялауға тар­тынбас қадам жасаған жүректі тү­лек. Әрі ол осындай өжеттілікті із­басар-шәкірттеріне де дарытуды өз борышы санады. Тәрбиелеп жүр­ген жас ғалымдарының зерттеу­ле­рінің жан-жақты әрі бұлтартпас дәлелді болуын қатаң қадағалады.
Талас Омарбеков жас кезінен-ақ ата-ана, мектеп, ЖОО тәрбие­сін­дегі жеткіншектер туралы үлкен проб­лемалар қозғады. Оқу құрал­да­рын жазу әдістері мен көрнекі құрал­дарды пайдаланудың тиімді тә­сілдерін өзгелерге де үйрете білді. Осы тұрғыдағы өзекжарды мате­риал­дарды баспасөз беттерінде үз­діксіз жариялауды дәстүрге ай­нал­дыр­ды. Маңыздылығы өте жоғары бұл мақалаларды мектеп мұға­лім­де­рі мен ЖОО ұстаздары өнеге құ­ра­лы ретінде қабылдады.
Ғалымның қысы мен жазы шә­кірт­терімен бірге өтетін ұстаздық қыз­меті оның көптеген ғылыми-зерт­теу еңбектерін жарыққа шыға­руы­на ұйытқы болды. Зерделеу әре­кеттерінің 800-ден аса еңбектері өте күрделі, тарихымыздың орны тол­мас беттерін толықтыруға ар­нал­­ған. Ол еңбектер қатарына «Та­рих тағылымы не дейді?», 1929-1931 жылдардағы ұжымдастыруға қарсы наразылық тарихына арналған «Зо­балаң», «20-30 жылдардағы Қа­зақ­стан қасіреті», «ХХ ғасырдағы Қа­зақ­стан тарихының өзекті мә­се­лелері», «Қазақстан тарихына және тарих­на­масына ұлттық көзқарас», «Та­рих­пен өрілген тағдыр», «Голодомор в Казахстане: причины, масштабы и итоги (1930-1933 гг.)» кітаптары бар. Мәселен, «Зобалаң» еңбектері соның дәлелі. Ав­тор 1929-1931 жыл­дары Го­ло­ще­кин­нің күштеп ұжымдастыруына қар­­сылық таныт­қан халық нара­зы­лықтары мен ОГПУ құпия құжаттары­ның негі­зін­де «ақтаңдақ» болып кел­ген қазақ­стандықтардың қасі­ре­ті та­ри­хи деректермен дәйектеледі. Кеңес­тік әкімшіл-әміршіл ком­му­нистік идеология мен бюрократтық жүйе­нің халыққа қарсы көпе-көр­неу өктемдік жасауы, тізесін ба­тыра жаныштап, зорлық-зом­бы­лық көрсетуі, бұндайға төзбеген ха­лықтың бас көтеруі обьективті тұр­ғыда зерделеніп, ғылыми бағасы бе­рілген. Тәуелсіздігіміздің алғаш­қы жылдары жарияланған бұл ең­бекте тұңғыш рет ұлттық санасы оя­нып, ұлттық намысы кеудесін кер­неген жұртшылықтың шы­да­мы­ның шегі бар екенін, күштеу, зор­лау әдістері еркіндікті аңсаған мо­мын халықтың да қару алып, кө­теріліске шығуына негіз болатынын әшкере­лейді. Жер-жерлерде 372 кө­тері­лістің болғаны нақты мы­сал­дармен көрсетіледі. Әрі бұл еңбек­тер Ке­ңес­тік тарихнамада зерттеуге мүл­дем тыйым салынған ұжымдас­тыру, ашаршылық, бай-кулактарды тәркілеу, күштеп отырықшылан­дыру, заңсыз, қатаң жаншу саясаты жаңаша, заман талабы мен тәуелсіз ха­лықтың тарихына деген сұра­ны­сына сай жазылған болатын. Ғалым зерт­теу еңбегінде Тақтакөпір, Бос­тан­дық, Батпаққара, Созақ, Ырғыз, Қарақұм, Өскемен, Зырян, Шұбар-Бал­қаш-Шоқпар, Адай және т.т. кө­терілістердің халықтың әділдік із­деп, дінін, салт-дәстүрін, шаруа­шы­лығын сақтап қалуға бағыт­тал­ған қарулы қарсылығы екенін дә­лел­деген. Ел тарихына үңілсек, шын мәнінде болған көптеген кө­те­рілістердің күні бүгінге дейін жан-жақты зерттеліп, тарихи ба­ға­сын ала-алмай келгенін аңғарамыз.
«ХХ ғасырдағы Қазақстан та­ри­хының өзекті мәселелері» еңбегі Қа­зақстан тарихының қарама-қай­шылыққа толы, кеңестік тота­ли­тар­лық жүйе жүргізген төтенше сая­си-шаруашылық мәселелеріне мұра­ғат деректері негізінде талдау жа­салған. ХХ ғасырдың басында ха­лық талай рет «сүрінді», тарихтың сара жолы­нан ауытқыды, адам шы­ғыны да, мал шығыны да аз болған жоқ. Адамзаттың моральдық тұрғы­дан да, материалдық тұрғыдан да қа­сірет шеккен ащы шындығы осы ең­бекте жан-жақты қарасты­ры­ла­ды. Кеңестік өкіметтің қазақ жерін отар­лауы, кеңестендіру, «Кіші қа­зан» шындығы, сауатсыздықпен кү­рес және оның мәдениетімізге ти­­гізген теріс ықпалы, Алаш қоз­ға­лы­­сы қайраткерлерінің адам төзгі­сіз тағ­дыры мен ашаршылық ақи­қа­ты айғақталған бұл еңбектің ма­ңызы аса зор. Мұнда, әсіресе, ше­телге кет­кен қандас бауыр­ларымыз бен басқа елден күштеп депорта­ция­лан­ған кәріс, қырым, кавказ, Еділ бойы халықтарының қилы тағдыр­лары, қазақ зиялы­ларының еңсесін езгілейтін «Үлкен террордың» бей­мә­лім тұстары әшкереленді. Сон­дай-ақ, заңсыз­дықтар мен құқық бұзу­шылық­тардың кең етек жайған кезеңінің тарихи бағасы әділ бері­ле­ді. Сол қасіреттің ешқашан қай­та­­ланбауын тілеген автор тарихи са­бақтың бү­гін­гі ұлтты сақтап қалу­дың бірден-бір жолы екенін дәйек­теп көрсетеді. ХХ ғасырдың өзекті мә­селелерінің қатарына тың эпо­пея­сы немесе тың тұмшалаған шын­дық беттері де айқара ашылып, тың игерудің қазақ халқының эко­номикасына, эколо­гиясына, де­мог­рафиясы мен мәде­ниетіне, тіліне тигізген кері әсері нақты деректер­мен дәлелденеді. Зерттеуші шебер­лі­гімен өрілген бұл еңбек қазақ бас­пасөзінде бұрын-соңды сирек кө­терілгендігімен де аса құнды.
Зерттеудегі айғақталған тағы бір маңызды мәселе – Алаштың ар­дақ­ты азаматы, дара да дана тұлға­ла­ры­мыздың бірі Ермұхан Бекма­ха­нов­тың аз ғана ғұмырында артына өш­пестей із қалдырған мұрасының жә­не өзінің әділетсіз айыпталғаны жан-жақты әрі алғаш рет ашық жа­рияланғандығы болатын. Ұлтжанды ға­лымның Кенесары Қасымұлы бас­таған ұлт-азаттық күрес тарихын ашық дәйектегені үшін азаптал­ғаны, ғалымның тар жол, тайғақ ке­шулі өмір жолы өрнекті өріледі.
Соғыстан кейінгі жылдары ин­тел­лигенцияға жасалған сталин­дік қуғын-сүргін мәселесі де тарих­шы назарынан тыс қалмайды. «Түр­меге қамау, жер аудару, партия қа­тарынан және қызметтен босату тә­різді жазалаулар тағы да орын ал­ды. Ал мұның өзі, әсіресе, қазақ ин­теллигенциясын жалтақ, жас­қан­шақ, тіптен екіжүзді етіп қалып­тас­тырудың жаңа кезеңіне апарды. Бұрын өзінің халқына қызмет ету ру­хында тәрбиеленген интелли­ген­цияның орнына енді партияға ғана қыз­мет етуді ойлайтын интелли­ген­цияның жаңа буыны қалыптаса бас­тады. Сталинизм осылайша ұлт­тық интеллигенцияны рухани тұр­ғыдан тоздырып жіберуге негіз қа­лап берді», – деп қынжылады ға­лым. Ондай ерлікке барғандар кем­де кем еді. Тарихтан тағылым алар болсақ Е.Бекмахановтың ғұмыры тәл­кекке түсті. Алайда ғалымның ар­тында қалдырған өшпес мұра­ла­ры мен адам төзгісіз тағдыры са­на­лы ұрпаққа сабақ боларлық, жас­тар­дың жадында мәңгі сақталар қа­тігездік. Т.Омар­беков өз ұста­ны­мын бекем сақтаған Е.Бекма­ханов­тың еңбегінің кіріс­песінде: «…та­рих­шылардың еңбек­терін таңдана мақтаудан басқаны білмейтін жас зерттеушілеріміздің осы бір көр­некті тарихшыдан ұлағат алмағаны еріксіз қынжылтады», – деп қайсы­бір жайлардың астарын аша көр­се­теді.
Кеңестік қоғамның керітартпа өкіл­дері ретінде сипатталған қа­ған­дар мен хандар, «жамау-жасқау, қырық құрау» жырлар туындатқан ақын-жырауларымыз, «рушыл, жүз­шіл» және көзсіз тентек ретінде си­патталған батырларымыз бен та­рихи тұлғаларымызды қайта тануда, қазақтың қазақтығын сақтап қалу­да, ұлт тарихын көркем тілмен баян­­­дап, оның шынайылығын жас­тар санасына сіңіруде Талас Ома­р­бековтың еңбектерінің маңызы өл­шеусіз зор. Жазба деректерді ауыз­ша тарих айту дәстүрімен ұш­тас­тырудың қажеттілігін, салыс­ты­ра талдаудың маңызын өз еңбек­те­рін­де жиі айтып отыратын ға­лым­ның зерт­теулерінің салмағы да ауыр еке­нін атап өту қажет. Қазақ халқы өзі­нің өткенін, тарихын ұдайы жа­дында ұстап, оны сан алуан тәсіл­дер­мен әртүрлі жанрларда қалып­тас­тырып, келер ұрпағына аман-есен жеткізіп отырған. Қа­зақ­тың батырлық жырларының, дас­тандарының бәрінде де тарихи шын­дықтың негізі жатыр. Ауызша та­ри­хи деректердегі қазақ-орыс қа­тынастары мәселесінің арнайы зерт­телмеген, маңызды тақы­рып­тар­дың бірі екенін профессор Талас Омарбеков көптеген ғылыми ең­бек­терінде ашық жазды. Ғалым «Қа­­зақстан тарихына және тарих­намасына ұлттық көзқарас» атты монографиясында ауызша дерек­тер­дің маңызы туралы ескертіп, орыс княздіктері мен Алтын Орда, орыс мемлекеті мен Қазақ хан­ды­ғы­ның қарым-қатынастарының кей­­бір өзекті мәселелеріне қатысты жаңаша тұрғыда пікірлер өрбітеді.
Мәселен, Шыңғыс хан, Жошы, Тоқ­тамыс, Шора батыр, Қасым, Есім, Кенесары және т.б. тарихи тұл­ғаларға байланысты талдаулар жа­сап, жазба деректерді ауызша та­рих айту дәстүрінің тамаша үлгі­ле­рін, мұрағат құжаттары мен ар­хео­­ло­гиялық ескерткіштерді сөй­лете отырып, құнды дүниелерді оқыр­ман назарына ұсынатынын ерек­ше атап өту қажет. Тарихи есім­дерді түлетіп, ұлт мақтанышына ай­­налған Ұлт зиялылары – Әлихан Бө­кейханов, Ахмет Байтұрсынұлы, Сма­ғұл Сәдуақасов тағы басқа­лар­дың өмірі мен қызметін зерделеп, та­нымдық биігін айғақтай дәлел­деп, бұл дәйектерді жастарымызды тәрбиелеудің құралына лайықтауы, әрине, ғалым жетістігі.
Талас Омарбекұлы «Алаш» та­ри­хи-зерттеу орталығында еңбек­те­не жүріп, этникалық зерттеулер жиын­тығына кіретін қазақтың ру-тай­паларына арналған 36 томдық Ар­ғын, Керейт, Кердері, Дулат, Най­ман және т.б. таралу тарихын жа­­риялаған болатын. «Респуб­ли­калық Орталық Азиядағы дәстүрлі өркениеттерді зерттеу» орталығын бас­қара отырып, Орталық Азияның ор­тақ тарихи кеңістігінің шы­мыл­дығын түріп, түбі бір түркі халық­тары­ның этникалық тарихын, қа­ға­наттар, ұлыстар, хандықтар та­рихын жаңаша зерделеуді жүзеге асыр­ды. Қазақстан тарихында өз ізін қалдырған қағандар мен хан­дардың, билеушілердің тарихи тұл­ғаларын орын-орнына қойып, де­рек­тер негізінде портреттерін өз қо­лымен салып, жаңа компьютерлік тех­нологияларды пайдалана оты­рып Қазақстанның картасын жасап шық­ты. Орталықта алғаш рет «Қа­зақ­стан (Қазақ елі) тарихы» оқу құ­ралының 4 томын, «Орталық Азия көшпелілері тарихына» ар­налған 4 томдық монографияларды бастырып шығаруға қомақты үлес қосты.
Талас Омарбековтың «Қазақ түр­кілерінің мемлекеттілігі: қаға­нат­тар, ұлыстар мен хандықтар бая­ны» атты монографиялық еңбе­гін­де арғы түріктерден бастап Қа­зақстанның ұлан-ғайыр тер­ри­тор­риясында өмір сүрген қағанаттар мен ұлыстар, хандықтардың тарихи ке­зеңдері бірізді, нақты дерек­тер­мен зерделенген. Қазақ ханды­ғы­ның ұлттық негіздегі мемлекет­тілі­гінің қалыптасуы, дамуы мен отар­­­лық қамытын киіп жүргендер­дің, тәуел­сіздік үшін күресі мәсе­лелері си­пат­талған. Бұл еңбектегі басты ерек­шелік – автордың тарихи дерек көз­деріне жүгіне отырып, компью­тер­лік технологиямен жа­саған та­ри­хи карталарының тұңғыш рет көп­шілік назарына ұсыныл­ған­ды­ғы. Сонымен қатар, автор Ұлы да­ла­ның Ұлы билеу­шілерінің сурет­терін ас­қан шеберлікпен өз қолы­мен са­лып, жариялауы ұрпаққа үлгі, жет­кіншектерге өнеге.
Көптеген ғылыми, көпшілік оқыр­мандарға арналған ұлтымыз­дың саяси-әлеуметтік ахуалы мен тағ­дырын сөз ететін «Тарих тәлімі», «Азаттық жолындағы айқас», «Жы­лымық алдындағы ызғар», «Ға­сыр­дың басты оқиғасы», «Зиялы қауым неге қуғындалды?», «Қазақтар шы­бындай қырылып жатыр», «Та­ла­пайға түскен тарих», «Жазықсыз жа­па шеккендер», «Аштық алапа­тын анықтай алдық па?», «Ашар­шы­лық апаты» сынды мақалалары­ның қай-қайсысы да автордың ащы шындықты суреттейтіндігімен оқыр­мандар жүрегіне жол тапқан. Та­рих ғылымында туындаған іргелі мә­селелерді шешіп, Қазақстанның ежел­гі және ортағасырлар, жаңа жә­не қазіргі заман тарихына арн­а­лып жазылған ғылыми-зерттеу ең­бек­тері қазақ елінің абырой-беделін ас­қақтатып, білім ордасының да­муына зор үлесін қосып отыр.
ХХ ғасырдың басында кеңестік то­талитаризмнің Қазақстанға жа­са­ған құйтырқы саясатының ащы шындығын зерттеп, өзекті мәсе­ле­лер­ді қозғап, нақты нәтиже­лерге қол жеткізген Талас Омарбековтың ғы­лыми ізденісі толастаған емес. Қазақ әдебиетінен өз орындарын еншілеген, тарихи романдар мен по­вестер жазған Ілияс Есенберлин, Мұх­тар Мағауин, Әбіш Кекілбаев, Қабдеш Жұмаділов, Сопы Сматаев және басқалардың тарихи еңбектері де тарихи әдебиетіміздің үлкен же­тістігі екені сөзсіз. Міне, осы қалам қай­раткерлерінің көркем әдебиет са­ласында жүріп, ұлттық тарихы­мыз­ға қосқан үлестерін де салыс­тыра көрсетіп, әдеби шығармаларға тарихи әділ баға беріп жүрген сирек тарихшылардың қатарында Талас Омарбекұлы жүреді. Мәселен, ға­лымның Ілияс Есенберлиннің шы­ғармашылығына берген мына ба­ғасына құлақ түрелік: «…Бірақ ал­ғаш­қылардың жолы әрқашан да ауыр дейтін болсақ, І.Есенбер­лин­нің еңбектері кеңестік тоталитар­лық жүйе тұсында қазақ тарихын көр­кем баяндауға берік бағыт ұста­ған, адуын тау суындай жолындағы кедергіге қарамай, арналы екпінмен бұза-жара жазық далаға шыққан кең өзеннің бастау арнасына ұқ­сай­ды. Оның «Көшпенділері» жарық көр­ген кезде қазіргі жасы алпыстың асқарындағы және одан асқан оқыр­ман буын жоғарғы оқу орны­ның студенттері және көзқарасы жаңа­дан қалыптаса бастаған аза­маттар еді. Олардың ішінде біз де бармыз. І.Есенберлиннің «Көш­пен­ділері» кеңестік таптық идео­логиямен санасы әбден уланған, дүниеге интернационалист ретінде бір жақты қарауға тәрбиеленген осы ұрпақтың санасында күрделі төңкерістер жасап, ауылда өскен әрбір азаматтың ата-бабадан үздік-соз­дық әңгіме түрінде келіп жеткен ұлттық рухани мұраларды жазу­шы­ның еңбегіндегі тарихи деректермен ұштастырып, қазақ тарихына ұлт­тық көзбен қарау ұстанымдарын сақ­тап қалуға мүмкіндік берді», – дей келіп, сол кезеңдегі еркіндікке ұм­тылған қауымның бұғаудағы жағ­дайының бет пердесін ашып бе­реді.
Талас Омарбеков өзінің «Қазақ елінің саяси дербестік үшін күресі» атты мақаласында коммунистік пар­тияның өнер мен мәдениет са­ласында ұстанған саясатын мына бір пікір аясына сыйғызады:
«Д.Қо­наев бастаған қазақ зиялы­лары осын­дай қайшылықты ахуалда қа­зақ­тың рухын сақтап қалудың жо­лын қазақ әдебиеті мен өнерін өр­кендетуден іздестірді. Мұның өзі то­талитарлық жүйе тұсында ком­му­нис­тік рухта қалыптасып келе жат­қан ауыл қазақтарының жаңа ұр­пағының жан дүниесінің қазақшыл пи­ғылын сақтап қалуға мүмкіндік бер­ді. Солай бола тұрса да, ұлттық әде­биет пен өнердің тамаша тар­лан­дары дүниежүзілік өркениетке қа­зақша жазылған өздерінің шы­ғармаларын тікелей таныта алмай, ар­қандаулы аттай Қазақстан ая­сы­нан аса алмады. Орысша жазып, орысша ән салатындардың жұл­ды­зы оңынан туды. Өйткені, қазақ үшін әлемдік өркениетке баратын жол Мәскеу арқылы өтетін еді», – деп қазақ ұлты мен қазақ тіліне көз­қарастың қандай деңгейде бол­ғанын алдыңызға ашық тартады.
Қазақстан Республикасының Бі­лім және ғылым министрлігінің «Үздік оқытушысы», Ұлттық уни­вер­ситетіміздің Құрметті кафедра мең­герушісі Талас Омарбеков – әлем­дік деңгейдігі халықаралық жо­ғары рейтингке ие, Канада, Үн­дістан, Германия, Түркия, Ресей сияқ­ты елдердің ғылыми кеңіс­ті­гін­де еңбектері жарияланып, әлем­ге танылып үлгерген ғалым. Қазіргі таң­да жоғары оқу орындарының сту­денттері мен жас зерттеушілерін ғана ғылыммен сусындаумен шек­теліп қалмай, орта білім беру ме­кемелеріне тарих пәнінен мектеп оқу­лықтарын дайындау ісін де қол­ға алып, 8,9 сынып оқушыларын за­ман талабы мен жаңа инно­ва­циялық әдістер негізінде жазылған оқулықтармен жігерлендіруге бет бұрды.
Осындай ұстаздың мектебінен өт­кен әрбір шәкірттің рухани тұр­ғыдан кемелденуіне, білім, ғылым айдынында еркін жүзуіне, әрине мүм­кіндік мол. Өйткені, Талас Омар­беков әл-Фараби атындағы ұлт­тық оқу ордасының мақтанышы­на айналған пайымды да парасатты тұлға. Көзіқарақты кез келген қа­зақ­стандық немесе түркі дүниесі аза­маттары Талас Омарбековтың сү­белі еңбектері хақында ойларын кеңінен толғай алады. Өйткені, ол та­рихпен танылған тұлға. Ұлт тари­хының тарланы ғой!

Нәзия Тәсілова,
әл-Фараби атындағы ҚазҰУ
қауымдастырылған профессоры,
тарих ғылымының кандидаты.