Сөз сұраймын, әлеумет, сөз сұраймын
Үмбетбай УАЙДИН,
сатирик
…Тіктеп маған қараңыз
Сіз шырағым,
Бақырайған не дейді
көз – шырағым? –
Қатты дамып барады
мақтау-мадақ,
Сөз сұраймын, әлеумет,
сөз сұраймын…
«Қатты дамып барады мақтау-мадақ» дегенде, мақтау-мадақты немесе жақсы сөз, жылы сөзді қоғамға, адамдарға көпсінгеніміз бе? Жо-ға, шек-шамадан, әдептен аспай, орнымен, жөнімен шын-шынайы айтылса жақсы сөз, жылы сөзден жанға жайлы не бар.
Өтірік-қитұрқысы жоқ, шын-шынайы жақсы сөзді кімнің іші бөтен көреді. «Мен өзім мақтағанды жек көрем» дейтіндер бар. Нанайық па, нанбайық па? Өтірік! Өз ішімнің шындығы мынадай.
Жақсы сөз, жақсы тілекті
Жақсы көтерем мен.
Жасанды, жалған тілекке
Көтереммін.
***
…Жығылсам,
Нағашымнан жығыламын,
Қулықтан одан
өзге шығынамын.
Өтірік мақтағанға меңіреумін,
Шын сөзге жаным
кіріп жылынамын.
***
…Журналист аты – сын есім,
Тастаңдар сілкіп «жіп» ерсе.
Күліңдер қарқ-қарқ, әлдекім
Өтірік мақтап жіберсе.
***
Ақылды адамдарды артық-ауыс мақтау-мадақ та шаршатады. Бірақ олар іштей кешіре береді. Ақымақтар мақтау-мадақ естіген сайын есіре береді.
***
Көп мақтаған жерде көп тұрма.
***
Айналып келгенде, мақтау-мадақ немесе жақсы сөз, жылы сөз әр адамның сапа «белгісі», шырайы, еңбегінің бағасы, жылу энергиясы. Оны айтпауға бола ма? Ал мынадайды ше: «…аспан түстес, аспан тектес асыл азамат, ғасырда бір туатын ақылдың қайнар бұлағы, Алаштың ақ алмастай алдаспаны, сұңғыла, халқымыздың маңдайына біткен жарық жұлдызы, аяулы перзенті. Қазақстан Республикасына еңбегі сіңген қайраткер, жүрдек ой, жүйрік те нәзік сезімнің ағыл-тегілі, Алаштың ардақтысы, ақыл-ойдың ақтаңгері, нарықтың наркескені, сардар, сайыпқыран жүрек жұтқан батыр…». Бұл мақтау-мадаққа қалай қараймыз? Бұл «дамудың» арғы жағында не бұғып жатыр?.. Жақсы сөз рәсуасы. «Размер» мәселесі.