БРАЗИЛИЯҒА АТТАНҒАН ТАУСОҒАР, ЖЕЛАЯҚ, КӨЛТАУЫСАРЛАР…
05.08.2016
1320
0

1397127653_imagedesktopӨмір дайындаған талайлаған сын-сынақтан сүрінбей өтіп, сайысқа сайгүлігін сайлап, ер үстінде еркін ойнау арқылы бойында білек пен жүрек, қажыр мен қайрат, ақыл мен ой, күш пен қуат, дархандық пен даралық сынды адамға аса қажет қасиеттерді қалыптастырған тарланбоздар жазылмаған «Дала заңымен» өсті, өнді, өркендеді. Жер-Ана өз перзентін аялау жолында бойына: «Өзім емес, өзге озсын!» деген ғаламат ғадет сіңіре білді.

Көктің «көзі» – Күн тек шапақ шашып қоймай, жылылық сыйлайтынындай, жа­ды­мызда жаңғырған дағды ұлттық ерек­шелігімізге айналып, тауарих һәм эт­ног­рафияның бір бөлшегі бола алды. Те­мірқанат балапан балаңдықтан арылып, түлеп, жаңа бір кеңістікке, бел-бе­лес­ке шығуына басты себепкер – ой­на­қы­лықтан гөрі ойшылдыққа бастайтын ойын­дар. Көкпар, аударыспақ, жамбы, кү­рес, теңге ату, қыз қуу, ат жарыс, тай жа­рыс, түйе жарыс, т.б. тізбектей жөнел­генде осы бір аралықта бір ұғынатынымыз – сан ғасыр бойы түзілген салт-сана өмір­шеңдігі түп-негіздің мығымды­лы­ғымен өл­шенетіндігі. Басқаны былай қойғанда, ақсүйектер меншіктеген полоның қазақ топырағынан шыққаны жөнінде айтылып та, жазылып та жүр. «Ары отыр, ары отыр­мен есіктің аузына қалай келгенімді де байқамаппын…», – деп бір аңқау айт­қан­дай, алдымыздағы бар байлықты көл­денең көкаттыға үлестіре берсек, Біз­ден кейінгі ұрпақ еншісіне не қалмақ?! «Биыл­ғы жылдың қыркүйегінде Қытайда Қа­зақ күресінен Әлем біріншілігі болады», – деген сүйінші-хабарды естіп, бір жел­пініп қалдық. Яғни Алаш жұрты Әлем мәдениеті мен өркениетінен жы­рақ­та емес, Ғаламшардың ядросындай қақ ор­тасынан ойып тұрып, орын тебуіне қа­қы барын түсінгендей болдық. Әр жүз­жыл­дық өткен сайын құндылық атаулысы бейсаналы дүниеге айналатынын ес­кер­сек, Көкбөрі – Ашина заманы, орта­-
ға­сырлық поэзия, жыраулар, сал-серілер ке­зі, қылаяғы Сағынай асында қызға­ныш­тың құрбаны болған Ақан – Ақ­жі­гіт­тің Құлагер – Маңмаңгерінің өзі көне­нің көзі ретінде ғана қабылданатыны бая­ғыда-ақ дәлелденген-ді. Осы орайда, жуырда Бразилияның Рио-де-Жанейро қаласында өтетін кезекті жазғы Олимпиададан да қазақтың дәмесі зор. Спорт тойына сайыстың 26 түрінен 104 мықтыны алып барған Қазақстан құрамасының қанжығасы майланып, Отанына қоржыны қомпайып келетін шығар деген үміт басым. Допингтік комитет зіл­теміршілер мен вело-шабандоздардың аяғына тұсау салғанымен, ел атынан сынға түсер жастарға жол ашылып, Қазақ елі жаңа есімдерге қанық болатыны қуантады. «Баласы бәйгеге шапса, анасы үйін­де отырып тақымын қысатын»
тұс – осы тұс. Көк-экранға телмірген көрер­мен Жаратушыға жалбарынып, бет сипап, өз атын айтып жауға шапқан бұрын­ғы­ның батырларынша арқаланатын шақ та таяу. Осынау кезде, Таусоғар, Желаяқ, Көл­тауысарлар мен айшылық жерді бір аттап қысқартатын Байшұбар, Тайбурыл, Шалқұйрық, Керқұлалар да қиялдың же­місі емес, мұқым ұлт намысын оятып, бә­рімізді желпіндіре түсетін фактордай әсер етеді. Ит жүгіртіп, құс салған Біз бі­реудің асында ат шаптырып, санасаң қос қол­дың саусағы жетпейтін ойын түрін ұйым­дастыру арқылы айрандай ұйыған жа­миғат тұтастығын көк­сейтініміз рас. Қы­зығы мен шыжығы мол дода тек дос­тықты уағыздап, әділдік үстемдік құрады деген­ге үміт зор. Сенімді серік еткен сер­келеріміз топ жарса, тамылжыған та­мыз­дың салқындау тиген ауа-райын да ұмы­тып кететініңізге кепілміз. Ежелгі әде­биеттің сюжетіне өзек болатын не уа­қи­ға, не белгілі бір тұлға ғой. Осы Олимпиадада шымыр шы­ғармаға жүк боларлық сондай бір кейіпкер шықса ғой, шіркін!..

Сәттілік! Алға, Қазақ елі!

 

ПІКІР ҚОСУ

Ваш адрес email не будет опубликован.

Пікір