Қазақ мәдениеті мен өнері ауыр қазаға ұшырады.
2018 жылы 21 қаңтарда еліміздің көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері, Қазақстанның еңбек сіңірген өнер қайраткері, отандық мәдениеттің өрлеуіне өлшеусіз үлес қосқан дарын иесі, он бір жылға жуық Қазақ КСР-нің Мәдениет министрі болған Жексенбек Еркінбекұлы Еркінбеков 88 жасына қараған шағында өмірден озды.
Ж.Еркінбеков 1930 жылы
5 қаңтарда Алматы облысы, Ескелді ауданы, Биғаш ауылында дүниеге келген.
Жексенбек Еркінбеков абыройлы еңбек етіп, ғибратты өмір сүрді. Ол Алматы мемлекеттік консерваториясын домбырашы-дирижер мамандығы бойынша бітіріп, Қазақ радио комитетінің жанындағы ұлт-аспаптар оркестрінде, Құрманғазы атындағы халық аспаптар оркестрінде домбырашы болған. Ол Құрманғазы оркестрі құрамында Бухарест қаласындағы Дүниежүзілік жастар мен студенттердің ІV фестиваліне қатысып, алтын
медальмен марапатталды.
1956-1958 жылдары Алматы хореография училищесінің директоры, Қазақ радиосы музыка редакциясының көркемдік жетекшісі, Қазақ КСР-і ән-би ансамблінің директоры, 1959-1961 жылдары Қазақстан Коммунистік партиясы Орталық Комитетінің мәдениет секторының меңгерушісі, 1961–1966 жылдары Абай атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық опера және балет театрының директоры қызметтерін атқарды.
1966-1976 жылдары Қазақ КСР-і Мәдениет министрлігінде өнер басқармасының бастығы, министрдің орынбасары, 1976–1987 Мәдениет министрі болып қызмет етті.
Жексенбек Еркінбеков Қазақ КСР-нің Мәдениет министрі болып қызмет атқарған кезінде мәдениет саласының кадрлар даярлау деңгейі айтарлықтай өсіп, ансамбльдер мен оркестрлер құрылды, жаңа театрлар, филармониялар, кітапханалар, мәдени орталықтар, жылжымалы автоклубтар және автомузейлер ашылды. Алматы қаласында Республика сарайы,
М.Әуезов атындағы және М.Лермонтов атындағы театрлардың ғимараттары соғылып, Алматы хореографиялық училищесі, К.Байсейітова атындағы және А. Жұбанов атындағы дарынды балалар музыка мектептерінің, П.Чайковский атындағы Алматы музыка училищесінің жатақханасымен бірге жаңа ғимараттары бой көтеріп, Орталық концерт залы, Ұлттық музей, Ә.Қастеев атындағы музей ашылды. Еліміз бойынша жалпы саны 200-ге жуық мәдениет мекемелері құрылды.
Бұдан басқа, Жексенбек Еркінбекұлы Құрманғазы атындағы Қазақ Ұлттық консерваториясының құрметті профессоры, Қазақ КСР-і Жоғарғы Кеңесінің депутаты болды.
Жексенбек Еркінбекұлы Еркінбековтің еңбегі мемлекеттік жоғары наградалармен марапатталды. Ол 2 рет «Құрмет» ордені және бірнеше медальдармен марапатталған.
Жылдар өтер, бірақ абзал тұлға Жексенбек Еркінбекұлы Еркінбековтің жарқын бейнесі ел жадында мәңгі сақталады.
Марқұмның туған-туысқандарының қайғыларына ортақтасып, көңіл айтамыз.
Марқұмды ақтық сапарға шығарып салу рәсімі 23 қаңтарда, сағат 10.00 де Алматы қаласында Абай атындағы академиялық мемлекеттік опера және балет театрында өтті.
Қазақстан Республикасы
Мәдениет және спорт министрлігі.
Жексенбек Еркінбеков марқұмның отбасы мен жақын туыстарына!
Көрнекті мемлекет қайраткері Жексенбек Еркінбековтің қайтыс болуына байланысты аса ауыр қайғыларыңызға ортақтасып, көңіл айтамын. Жексенбек Еркінбекұлы белгілі музыкант және мәдениет пен өнер саласының талантты ұйымдастырушысы еді. Ол көп жылдар бойы республикамыздың бетке ұстар еңбек ұжымдарының жұмысына табысты жетекшілік етті. Он жылдан астам еліміздің Мәдениет министрлігін басқарып, ұлттық мәдениетіміз бен өнеріміздің өсіп-өркендеуіне өзіндік үлкен үлесін қосты. Қай қызметте де білікті басшылығымен, бойындағы зиялылық пен азаматтық асыл қасиеттерімен жұртшылықтың арасында зор абырой мен беделдің иесі болды. Жексенбек Еркінбековтің еңбегі мен жарқын дидарын қазақстандықтар әрдайым жүрегінде сақтайды деп ойлаймын. Марқұмның топырағы торқа, жатқан жері жарық болсын!
Қазақстан Республикасының Президенті
Нұрсұлтан НАЗАРБАЕВ.
АЛАШТЫҢ АРЫС МІНЕЗДІ ТҰЛҒАСЫ ЕДІ!..
Ажал айтпай келеді! Міне, бүгін халқымыздың тағы бір ардақтысы, қазақ өнерінің хас шеберлерінің бірі, ұлттық мәдениетіміздің үлкен ұйымдастырушысы, көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері фәниден бақиға озды!.. Жексенбек Еркінбекұлы – мінезі жайлы, жаны жайсаң, қазақ рухани кеңістігінде асқар таудай биікке көтерілген, өнердегі орны алабөтен, мәдениетке басшылық жасаған күнде де өзін өңгелерден биік қоймаған парасатты, өнердегі таланттарға әрі дос, әрі қамқоршы бола білген, жанындағылардың жүрегіне жол таба алған, өткен ғасырдың екінші жартысындағы жеңіс-жетістіктеріміздің басы-қасында болған Алаштың арыс мінезді тұлғасы еді. Ағамыз басшылық қызметте жүргенде-ақ қаншама жұлдыздарымыздың бағын ашты, шынайы бағасын берді. Жексенбек Еркінбекұлы алты жыл бойына Абай атындағы Қазақ Мемлекеттік Академиялық Опера және балет театрының директоры болды. О кезде мұнда небір алыптар бар еді. Басшы боп отыздағы жап-жас жігіт келгенде: «Енді қалай басқарар екен?!» – дегендер де болды. Бірақ Жекең өзінің кішілігінің, кісілігінің арқасында аз ғана уақыттың ішінде ақсақалдарымыздың жүрегін жаулап, солардың ең әдемі серігі, көшін бастаған серкесі бола алды. Сөйтіп, театр ол кісінің жолын ашты. Жиырма бес жыл басшылық қызметте болған кезеңде, соның 11 жылында министр міндетін атқарғанда қазақ мәдениетінің көшін жаңылмай басқара білді. Бүгіндері Алашқа аты мәшһүр небір тарланбоздардың тұсауын кескен-ді. Қазіргі кезде арамызда жүрген Еңбек Ерлері сол Жекеңнің ақ батасын алған кешегі шәкірттері еді.
Жексенбек Еркінбекұлы – классикалық және қазақтың ұлттың өнерінің арасына көпір бола білген дана жүректі, бала көңілді, таза, адал әрі әділ адам болатын. Отбасына да, Отанына да адал, біреудің ала жібін аттамаған ағамыз сол таза қалпы, тоқсанның жалын сипаған күйі ойда-жоқта дүние салды. Бүгін қалың қазақ жұрты елін, жерін, өнерді, өмірді өлшеусіз сүйген үлкен жүректі азаматты жоғалтып отыр.
Жексенбек Еркінбекұлын танып, біліп, тығыз араласқанымызға, міне, жарты ғасырға жуық уақыт болыпты.
Қадірлі аға!
Сіз маған – аға, мен – сізге іні бола білдім! Сондағы Сізден үйренген ең басты қасиет –«халықты сүю – халыққа қызмет ету, өнерді сүю – өнерге қызмет ету!..». Аман болсақ, қазақ мәдениеті, қазақ өнері өз тұғырында мықтап тұра береріне сенім мол!.. Жатқан жеріңіз жайлы, топырағыңыз торқа болсын! Рухыңыз пейіш төрінде шалқысын, адал, ақжүрек Жексенбек аға!..
Нұрлан ОРАЗАЛИН,
Қазақстан Жазушылар одағының
Басқарма төрағасы.
Жатқан жерің жарық болсын!..
Қазақ өнері қазаға ұшырады. Дүниеден Жексенбек Еркінбекұлы секілді асыл азамат өтті… Мен Құрманғазы атындағы Қазақ Ұлттық консерваториясы Театр факультетінің актер мамандығына оқуға тапсырған кезімде, ол кісі А.В.Селезнев атындағы Алматы хореография училищесінің директоры еді. Кейіндеу Қазақ КСР-і Мәдениет министрі боп сайланды. Ағамыздың көп жақсылығын көрдім. Бірқалыпты, салмақты, әркез қолдау көрсетіп, шабыттандырып жүретін ақкөңіл, адал кісі еді. Жексенбек Еркінбекұлы Ілияс Омаровтың ізін басқан, артынан ерген шәкірті болатын. Жекеңнің М.Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театрына жасаған жақсылықтары аз емес. Жекең болашақта жарық көретін жинақтарға жағымды естеліктерімен енері сөзсіз. Ол кісі менің жүрегімде мәңгілікке қалады! Құрметті Жеке! Мен сені жақсы көремін, сыйлаймын! Бірақ қош айтысуға тура келіп тұр! Жатқан жерің жарық болсын! Топырағың торқа болсын, айналайын ағам!..
Асанәлі ӘШІМОВ,
Қазақстанның Еңбек Ері.
«Жақсының аты өшпейді…»
Алматы қаласы әкімдігінің, қала жұртшылығының атынан қазақтың мәдениетінің, ел басқарудың шебері Жексенбек Еркінбекұлының дүниеден озуына байланысты баршаңыздың қайғыңызға ортақтасып, көңіл айтамыз. Әсіресе, отбасына оның соңында қалған барша ұрпағына көңіл айтамыз. Ағамыздың өткен өмірі жөнінде көптеген жақсы сөздер айтылып жатыр. Шынында да, өз ісінің майталманы еді. Қазақ елінің тарихындағы Мәдениет министрлерінің ішіндегі қазақ ұлтының өнері мен мәдениетіне еңбек сіңіргендердің ішіндегі бірегей тұлға болды. Сондықтан, бұл орны толмас қаза. Қазаның арты қайырлы болсын! «Жақсының аты өшпейді, ғалымның хаты өшпейді», – деген сөз бар. Ағамыздың жасаған еңбегі ең алдымен осы ұрпақтың, одан кейін мәдениет саласының маңайында жүрген азаматтардың барлығының жадында қалады деп сенеміз. Ағамыздың алды пейіш, арты кеніш болсын!
Бауыржан Байбек,
Алматы қаласының әкімі.
Оның жарқын бейнесі жүрегімізде мәңгі сақталады!..
Алматы облысының әкімдігі, Алматы облысы жұртшылығы атынан белгілі композитор, ҚР Еңбек сіңірген қайраткері Жексенбек Еркінбекұлының өмірден озуына байланысты туған-туыстары мен жақындарының қайғыларына ортақтасып, көңіл айтады. Ұлт мәдениетінің өркендеуіне үлес қосып, кішілігін кісілікке ұластыра білген, тәрбиесі мен бай тәжірибесі, өнегелі өмір жолынан анық көрінген, талай тарлан таланттарға қамқор болған, өмірінің соңына дейін қазақ өнері мен мәдениетіне жанашыр болған Жексенбек Еркінбекұлының қазасы баршамызға ауыр тиді. Жексенбек Еркінбекұлының жарқын бейнесі барша қазақстандықтардың жүрегінде мәңгі сақталады.
Амандық БАТТАЛОВ,
Алматы облысының әкімі.