«Саясында алманың»
«Мерей» баспасынан белгілі өнертанушылар Нұржан Жанпейісов пен Мұрат Әбуғазының құрастыруымен Қазақстанның халық әртісі, күміс көмей, жезтаңдай әнші, композитор Дәнеш Рақышевтың әндері жеке жинақ түрінде жарық көрді. Кітапқа Шәкәрімнің «Жастық туралы», Жәнібек Кәрменовтің «Толғау», Мұқағали Мақатаевтың «Соқ жүрек», Оразақын Асқардың «Жан-жақтағы бауырлар», Шона Смаханұлының «Жеңешем», Хамит Ерғалиевтің «Қарақат көз, қалқаш-ау», Тоқбай Исабековтің «Жетісу», Несіпбек Айтұлының «Арманым аққуым», Әбен Дәуренбековтің «Белжайлау», Смағзан Сімәділовтің «Сәулешім», т.б. белгілі ақындардың өлеңіне жазылған алпыс әні енген.
Дәнеш – қазақтың ән өнеріне әсем әндерімен, орындаушылық шеберлігімен үлкен үлес қосқан, саналы ғұмырында жеке әншілік мектеп қалыптастырған әнші. «Саясында алманың», «Жетісу», «Балжан-ай», «Соға кет» сияқты әндері халықтық сарынмен астасып, өзіндік әуен ырғағымен ерекшеленіп тұратын жүзге тарта ән шығарған. Белгілі жазушы Сәуірбек Бақбергеновтің «Дәнештің домбыра қағысында дәлдік, әсемдік, саздылық, құбылып жататын үнділік кейбір әншілердің даусынан әлдеқайда анық та қанық, сазды естіледі. Ал оның даусында тыңдаушысын жай сүйсіндіру ғана емес, баурап, билеп кететін күш, жүректі шым-шым еткізіп, діріл қақтыратын саз адам жанына қуат беріп, қанаттандыратын сұлулық бар», – деуі әнші әуеніне берілген үлкен баға.
Дәнеш Рақышевтің өзі: «Өнерге қиянат жасамай, әуені мен сөзі астасып жататын әндерді халыққа өз нақышында жеткізгеннен артық орындаушы үшін асқан міндет жоқ деп білемін. Сондықтан да айтқан әніңізден халықтың үні, дәстүрі, әдет-ғұрпы сезіліп тұрса екен деймін. Сонда ғана ән – көңілдің ажары болмақ», – деген екен.
Әншінің әндері мәдениет қайраткері, белгілі әнші, шәкірті Нұржан Жанпейісовтің орындауында, музыка зерттеушісі, күйші Мұрат Әбуғазының нотаға түсіруімен берілген.
Дәнеш Рақышев және шәкірті Нұржан Жанпейісов