СҮЙІНБАЙ ЕСКЕРТКІШІ АНКАРАДА
Анкара қаласының бір миллион бір жүз мыңнан астам тұрғыны бар Кешиөрен ауданы архитектуралық ерекшелігі жағынан болсын, үйлерінің орналасу тәртібі тұрғысынан да тұнып тұрған Еуропа. Табаның тиген бетте қазақ оғланын жатырқата қоймайтын ағайындық бауырмал сезімге қалай, қандай жағдайда бөленетініңді байқамай қалатының өз алдына таусылмайтын әңгіме. Сүйінбай Аронұлының атында былтыр дәл осы уақытта саябақ ашылса, биылғы орнатылған тұғыры биік мүсін Қазақстан Республикасының Түрік Республикасындағы Төтенше және өкілетті елшісі Жансейіт Түймебаевтың тілімен айтқанда «бейне аспаннан өзінен-өзі салбырап түсіп, дәл осы төбеге қасқайып тұра қалғандай» әсер етеді.
Ақан Әбдуәли бастаған Алматы облысы филармониясы өнерпаздарының орындауындағы ән мен күйге түріктің сондағы еңбектеген баласынан еңкейген қартына дейін елтігені көңілді одан бетер желпінтіп әкетеді екен. Дәл осы шараның алдында Жамбыл Жабаевтың туғанына 170 жыл толуына арналған ғылыми конференцияда Кешиөрен ауданының басшысы Мұстафа Ак пен Алматы облысы әкімінің орынбасары Бақтияр Өнербаев құттықтау сөз сөйлеп, осы шараның маңызын асқақтатқан еді. Бұ халықтың болмысында үлкенді сыйлау мен кішіге құрметтің өзгеше жарасымдылығы да, тамаша тағылымы да жүрекке жылу ұялатқандай… Түрік бауырлар қазақ руханияты қақында әңгіме өрбіткенде ұлттық үдерістің тегі мен тілінен хабардар екендігі тәнті ететіні өз алдына, қазақ ой-танымының тереңіне бойлауға деген талпыныстарына разылығың еселене түседі.
Бүкіл Батыстың «Шығыс өте нәзік те шәргез» тәрізді бағасы екі сөздің бірінде айтылған сайын бұнда әзілден гөрі зілмауыр айыптау бардай естілетінін несіне жасырамыз. Бір миллион жүз отыз мыңнан астам жұртты ұйыстырып отырған басшының әлпеті біздің Бауыржан Оспанов есімді кәсіпкердің елесін берсе де бет пішінінде әкімдік мыстың айбын-ызғарынан түк жоқ, құдды мейірімді сынып жетекшісінен ауса не қылсын. Алдына үйірілген бөбектерді шетінен көтеріп алып, жүздерінен өпкенде сахналық ғадеттердің жұқанасы сезілмейтін қалпындағы табиғилыққа қайран қалмасқа амалың жоқ.
Қазақ шенеуніктері дәл осы құбылыспен беттесіп тұрып, «көрмес, түйені де көрместің» керін қайталайтынына таңырқамасқа шараң қане…
19-20 маусым күндері Анкара қаласында Республика Тәуелсіздігінің 25 жылдық мерейтойы аясында Қазақстанның Түркиядағы Елшілігінің ұйытқы болуымен қазақтың ақтаңгер ақыны Сүйінбай Аронұлының бюсті ашылып, жыр алыбы Жамбыл Жабаевтың туғанына 170 жыл толу мерейтойына орай өткен халықаралық конференция үлкен концертке ұласты.
Бүгінгі таңда Қазақстан мен Түркия арасындағы мәдени қарым-қатынас жоғары деңгейде жалғасуда. Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың ұстанған салиқалы саясатының нәтижесінде екі ел арасындағы саяси, мәдени, рухани байланыстарымыз нығайып, Түркияның ірі-ірі қалаларында қазақстандық әдебиетіміз бен мәдениетіміздің ірі тұлғаларының ескерткіштері орнатылып, көшелерге аттары беріліп, орталықтар мен саябақтар ашылды. Өткен 2015 жылдың басында «Абай Құнанбаев» пен «Мағжан Жұмабаевтың», «Қазақтың күйші қызы» мен «Қабанбай батырдың» ескерткіштері орнатылған болса, соңғы жылдары «Абылай ханның» ескерткіші бой көтеріп, «Абылай хан» атындағы саябақ жасалды, Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевқа арналған монумент орнатылды. Сондай-ақ, Түркияның Невшехир қаласында «Қазақстан» атындағы, Анкара қаласында «Абай Құнанбаев» атындағы, Қыршехир, Гебзе, Адана сынды қалаларында «Нұрсұлтан Назарбаев» атындағы даңғылдар, «Дина Нұрпейісова» атындағы және «Тәттімбет» атындағы саябақтар ашылды. Бұл – екі ел арасындағы шынайы бауырластықтың бірден-бір көрінісі.
Анадолу жеріндегі шара әуелі қазақтың ақтаңгер ақыны «Сүйінбай Аронұлы» бюстінің ашылуымен басталды. Бұл мерекеге Қазақстанның Түркиядағы Елшісі Жансейіт Түймебаев, ТҮРКСОЙ ұйымының Бас хатшысы Дүйсен Қасейінов, Анкара қаласы Кешиөрен муниципалитетінің мэрі Мұстафа Ак, Алматы облысы әкімінің орынбасары Бақтияр Өнербаев, қоғам қайраткерлері Шәмша Беркімбаева, Ғабит Садырбаев, қаламгерлер Жұмабай Шаштайұлы, Бахтияр Сманов, Әміре Әрін, Түркиядағы дипломатиялық мекемелер мен зиялы қауым өкілдері қатысып, сөз сөйледі. Алматы облысы әкімі Амандық Баталовтың Түрік еліне сыйға тартқан Сүйінбай Аронұлының бюсті тұғырына қондырылды. Бюстінің авторы – белгілі мүсінші Нұрғалым Исабаев.
Шара барысында Сүйінбай бабаның шөпшегі, қоғам қайраткері, сәулетші Ғабит Садырбаев осы игі шараға ұйытқы болған азаматтарға және бүкіл түрік жұртшылығына жүрекжарды тілегін білдірді. «Адырна» фольклорлық-саз ансамблі «Сүйінбайдан шашу» атты музыкалық туындыларын тарту етті.
Бір миллионға жуық халқы бар Кешиөрен муниципалитетінің «Калаба Кент» атындағы алаңында қазақтың мәдениеті мен өнерін, салт-дәстүрін түрік жұртшылығына насихаттау мақсатында «Қазақстан үйі» атты үй-көрмесі ұйымдастырылып, жыр алыбы Жамбылға арналған үлкен концерт жұртшылық назарына ұсынылды.
Әншілер А.Сқақов, Г.Ахманова, Ж.Тәкебаев, А.Мадиев, К.Ақжолова, М.Тұрсынғазина, Ө.Айниязов және Т.Нағымбаев ансамбльдің сүйемелдеуімен қазақ пен түрік классикалық әндерін орындады. «Алтынай» би ансамблі қазақтың дәстүрлі билерімен кештің ажарын ашты.
Концерттің соңында Қазақстанның Түркиядағы Елшісі Ж.Түймебаев пен Алматы облысы әкімінің орынбасары Б.Өнербаев
Кешиөрен муниципалитетінің мэрі Мұстафа Актың иығына шапан жауып, Алғыс плакеткасын тапсырып, Жамбылдың портретін сыйлады.